اثر تماشاگر در مددکاری اجتماعی چیست؟

اثر تماشاگر در مددکاری اجتماعی چیست؟

What is Bystander Effect in Social Work

درک اثر تماشاگر

اثر تماشاگر یک پدیده روانشناختی اجتماعی است که در آن افراد، کمتر در موقعیت هایی که دیگران در آن حضور دارند به افراد نیازمند کمک می کنند. این رفتار به ظاهر ضد شهودی موضوع تحقیقات گسترده ای بوده است و پیامدهای قابل توجهی برای زمینه های مختلف از جمله مددکاری اجتماعی دارد.

تعریف: اثر تماشاگر به کاهش احتمالِ کمک به فرد نیازمند در زمانی که تماشاگران دیگری در آن حضور دارند اشاره دارد. این موضوع به این دلیل اتفاق می‌افتد که افراد اغلب تصور می‌کنند که دیگران اقدامی انجام خواهند داد که منجر به وجود آمدنِ مسئولیت می‌شود.
کیتی جینووز: کاتالیزوری برای تحقیقات اثر تماشاچی

مورد Kitty Genovese، که در سال ۱۹۶۴ در شهر نیویورک رخ داد، یک نمونه اصلی از اثر تماشاگر است. کیتی جنووز به طرز وحشیانه ای در طول نیم ساعت به قتل رسید در حالی که ۳۸ همسایه ظاهرا شاهد این حمله بدون مداخله بودند. این مورد خشم گسترده عمومی را برانگیخت و تحقیقاتی را برانگیخت که چرا ممکن است مردم در کمک به افراد نیازمند شکست بخورند، حتی زمانی که افراد زیادی در آن حضور دارند.

گزارش اولیه نیویورک تایمز در مورد این حادثه حاکی از آن است که ۳۸ شاهد این حمله را بدون هیچ اقدامی مشاهده کرده اند. این ادعا بعداً مورد مناقشه قرار گرفت، اما با این وجود این پرونده به نمادی از تأثیر تماشاگر و پتانسیل بی‌تفاوتی در مواجهه با رنج بشر تبدیل شد.

مورد Genovese روانشناسان اجتماعی را بر آن داشت تا عوامل مؤثر بر رفتار کمکی را بررسی کنند. تحقیقات آنها منجر به توسعه تئوری هایی مانند انتشار مسئولیت، جهل کثرت گرایانه و ترس از ارزیابی شد که به توضیح این که چرا افراد ممکن است در زمان حضور دیگران کمتر مداخله کنند کمک می کند.

در حالی که پرونده Genovese موضوع بحث‌ها و بررسی‌های فراوان بوده است، اما همچنان یک تصویر قدرتمند از تأثیر تماشاگر و پیامدهای بالقوه آن است. این موضوع به عنوان یادآوری اهمیتِ مسئولیتِ فردی و نیاز به به چالش کشیدنِ هنجارهای اجتماعی است که ممکن است رفتار کمکی را از بین ببرد.What is Bystander Effect in Social Work

توضیحات نظری

اشاعه مسئولیت: یک عامل کلیدی در تأثیر تماشاگر

مفهوم: اشاعه مسئولیت به پدیده ای اطلاق می شود که در آن، افراد احساس مسئولیت شخصیِ کمتری جهت انجام هرگونه اقدام در زمانی که دیگران در آن حضور دارند، از خود بروز می دهند. این موضوع به این دلیل رخ می دهد که افراد اغلب تصور می کنند که دیگران مداخله خواهند کرد و این وضعیت منجر به کاهش احساس تعهد فردی می شود.

نمونه ها و مطالعات پژوهشی:

آزمایش‌های لاتانه و دارلی: روان‌شناسان اجتماعی جان ام. دارلی و بی‌ب لاتانه یک سری آزمایش‌های کلاسیک را برای نشان دادن اشاعه مسئولیت انجام دادند. در یک آزمایش، شرکت کنندگان به این باور رسیدند که در حال گفتگو با شخص دیگری از طریق اینترکام هستند. هنگامی که “فرد دیگر” تشنج می‌کرد، شرکت‌کنندگان اگر فکر می‌کردند تنها فرد شاهد هستند، بیشتر کمک می‌کردند. با این حال، هنگامی که آنها معتقد بودند که افراد دیگری هم هستند که گوش می دهند، کمتر به دنبال کمک بودند.

مورد Kitty Genovese: این حادثه بدنام که در سال ۱۹۶۴ در شهر نیویورک رخ داد، اغلب به عنوان نمونه ای از اشاعه مسئولیت ذکر می شود. کیتی جنووس در حالی کشته شد که ۳۸ همسایه بدون مداخله شاهد این حمله بودند. بسیاری از محققان استدلال کرده اند که تعداد زیاد شاهدان ممکن است منجر به پراکندگی مسئولیت شده باشد و هر فرد فرض کند که شخص دیگری کمک خواهد کرد.

نقش اندازه و ناشناس بودن گروه

اندازه گروه: تعداد تماشاگران می تواند به طور قابل توجهی بر احتمال رفتار کمکی تأثیر بگذارد. با افزایش تعداد شاهدان، افراد ممکن است احساس مسئولیت شخصی کمتری داشته باشند و احتمال بیشتری بدهند که دیگران اقدامی انجام خواهند داد. این موضوع به عنوان اثر “جهل کثرت گرایانه” شناخته می شود.
ناشناس بودن: وقتی افراد ناشناس هستند، ممکن است کمتر احساس مسئولیت شخصی کنند. این موضوع به این دلیل است که آنها کمتر در قبال هرگونه اقدام یا عدم اقدامِ خود پاسخگو هستند.

جهل کثرت گرایانه: مانعی برای کمک به رفتار

تعریف: جهل کثرت گرایانه زمانی اتفاق می افتد که افراد به اشتباه تصور می کنند که دیگران افکار، احساسات یا عقاید آنها را به اشتراک نمی گذارند. در زمینه اثر تماشاگر، این بدان معنی است که مردم ممکن است باور کنند که دیگران یک موقعیت را به عنوان یک وضعیت اضطراری درک نمی کنند.

چگونه می تواند منجر به انفعال شود: وقتی افراد یک موقعیت اضطراری را مشاهده می کنند اما می بینند که به نظر می رسد هیچ کس دیگری نگران نیست، ممکن است به این نتیجه برسند که وضعیت آنقدرها که فکر می کنند جدی نیست. این موضوع می تواند منجر به احساس تردید و عدم اطمینان شود که ممکن است افراد را از مداخله منصرف کند.

نمونه هایی از موقعیت های دنیای واقعی

• قلدری: وقتی دانش آموزی مورد آزار و اذیت قرار می گیرد، در صورتی که اطرافیان معتقد باشند که دیگران این وضعیت را به عنوان یک مشکل نمی بینند، ممکن است از مداخله دریغ کنند. این موضوع می تواند فرهنگ سکوت و قربانی شدن را ایجاد کند.
• بلایا و بحران ها: در مواقع فاجعه یا بحران، افراد ممکن است کمتر به دیگران کمک کنند، اگر معتقد باشند که دیگران نیازی ندارند یا از قبل به وضعیت رسیدگی می کنند. این موضوع می تواند منجر به اشاعه مسئولیت و فقدان اقدام هماهنگ شود.
• شرایط اضطراری روزمره: حتی در موقعیت های روزمره، جهل کثرت گرایانه می تواند مانع کمک افراد شود. به عنوان مثال، اگر فردی در اتوبوس عمومی دچار تشنج شود، در صورت عدم توجه دیگران ممکن است افراد حاضر در مداخله تردید کنند.

ترس از ارزیابی: یک مانع اجتماعی برای کمک به رفتار

توضیح: ترس از ارزیابی به نگرانی هایی اشاره دارد که ممکن است افراد در مورد قضاوت شدن یا احمق جلوه داده شدن در یک موقعیت عمومی تجربه کنند. این ترس می‌تواند مانعی قدرتمند برای رفتار کمک‌کننده باشد، زیرا افراد ممکن است از ترس مرتکب شدن اشتباه یا نالایق به نظر رسیدن در مداخله تردید کنند.

چگونه می تواند از مداخله جلوگیری کند

• خجالت: ممکن است افراد از شرمساری خود یا فرد نیازمند بترسند. به عنوان مثال، ممکن است کسی در ارائه کمک به فردی که به نظر می رسد مست است تردید کند، از ترس اینکه ممکن است اشتباه کند یا مداخله او ناخواسته باشد.
• بی کفایتی: افراد ممکن است نگران باشند که مهارت یا دانش لازم برای کمک موثر را ندارند. این موضوع می تواند منجر به احساس تردید نسبت به خود و بی میلی به مداخله شود.
• قضاوت اجتماعی: افراد ممکن است از قضاوت منفیِ دیگران بترسند، به خصوص اگر وضعیت مبهم یا نامشخص باشد. به عنوان مثال، ممکن است شخصی در کمک به فردی که به نظر بی خانمان است، تردید کند، از ترس اینکه ممکن است به عنوان عاملی یا کمک کننده به مشکل تلقی شود.

تأثیر هنجارهای اجتماعی و عوامل فرهنگی

• هنجارهای اجتماعی: هنجارها و انتظارات فرهنگی می توانند نقش مهمی در شکل دادن به ترسِ افراد از ارزیابی داشته باشند. در برخی فرهنگ ها، مداخله در زندگی دیگران ممکن است نامناسب یا بی احترامی تلقی شود.
• کلیشه های جنسیتی: کلیشه های جنسیتی نیز می توانند بر ترس افراد از ارزیابی تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، زنان ممکن است در موقعیتی که نیاز به کمک فیزیکی است، تردید بیشتری برای مداخله داشته باشند، از ترس اینکه ممکن است به اندازه کافی قوی یا شایستگی برای کمک نداشته باشند.

اهمیت تأثیر تماشاگر در مددکاری اجتماعی

اثر تماشاگر پیامدهای عمیقی برای کار عملیِ مددکاری اجتماعی دارد. اهمیت این موارد را برجسته می کند:

• توانمندسازی فردی: مددکاران اجتماعی می توانند به افراد کمک کنند تا احساس مسئولیت شخصی و اعتماد به نفس لازم برای مداخله در موقعیت های ضروری را ایجاد کنند.
• ایجاد جامعه: تقویت حس جامعه و تعلق می تواند افراد را تشویق کند که مراقب یکدیگر باشند و احتمال بیشتری برای ارائه کمک داشته باشند.
• آموزش مداخله تماشاچی: ارائه آموزش در مورد مداخله تماشاچی می تواند افراد را با مهارت ها و دانش برای پاسخگویی موثر به شرایط اضطراری مجهز کند.
• پرداختن به مسائل سیستمی: درک تأثیر تماشاگر می‌تواند به مددکاران اجتماعی کمک کند تا عوامل سیستمیک را که به بی‌تفاوتی و بی‌عملی کمک می‌کنند شناسایی و رسیدگی کنند.

مطالعات موردی و نمونه

اثر تماشاگر در بسیاری از تراژدی های دنیای واقعی دخیل بوده است. به عنوان مثال:

• پرونده Kitty Genovese: این پرونده بدنام که در سال ۱۹۶۴ در شهر نیویورک رخ داد، شامل قتل زنی بود که چندین بار مورد حمله قرار گرفت در حالی که همسایگان تماشا می کردند اما مداخله نمی کردند.
• قلدری و آزار و اذیت: ناظران اغلب شاهد حوادث قلدری هستند اما مداخله نمی کنند و به فرهنگ سکوت و قربانی شدن کمک می کنند.
• بلایا و بحران ها: در مواقع بروز بلایا، به دلیل ماهیت طاقت فرسا و حضور افراد ناظر، ممکن است افراد کمتر به دیگران کمک کنند.

عوامل کلیدی مؤثر در تأثیر تماشاگر

اثر تماشاگر یک پدیده روانشناختی اجتماعی پیچیده است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد:

• اشاعه مسئولیت: افراد در حضور دیگران احساس مسئولیت شخصی کمتری می کنند.
• جهل کثرت گرایانه: مردم به اشتباه تصور می کنند که دیگران نگران یک موقعیت نیستند.
• ترس از ارزیابی: افراد نگران قضاوت شدن یا احمق به نظر رسیدن هستند.

پیامدهای اثر تماشاگر در موقعیت های دنیای واقعی

اثر تماشاگر می تواند عواقب جدی در موقعیت های دنیای واقعی داشته باشد، از جمله:

• موارد اورژانسی: افراد ممکن است کمتر در مواقع اضطراری مانند حوادث، جنایات یا بحران های پزشکی کمک کنند.
• قلدری: ناظران ممکن است شاهد وقایع قلدری باشند اما در مداخله ناکام باشند و به فرهنگ قربانی شدن کمک کنند.
• بلایا و بحران‌ها: در مواقع بروز بلایا، به دلیل ماهیت طاقت‌فرسا و حضور بسیاری از ناظران، ممکن است افراد کمتر به دیگران کمک کنند.

استراتژی های بالقوه برای غلبه بر اثر تماشاگر

برای غلبه بر اثر تماشاگر، افراد و جوامع می توانند مراحل زیر را انجام دهند:

• تشویق افراد به اقدام: به مردم در مورد تأثیر تماشاگر آموزش دهید و آنها را تشویق کنید تا در موقعیت های ضروری مداخله کنند.
• همدلی را ترویج دهید: همدلی و شفقت را برای دیگران تقویت کنید، که می تواند احتمال کمک به رفتار را افزایش دهد.
• یک محیط حمایتی ایجاد کنید: فرهنگ کمک و مراقبت را در جوامع پرورش دهید، جایی که افراد برای انجام اقدام احساس قدرت می کنند.
• ارائه آموزش: ارائه آموزش در مورد مداخله تماشاگران برای تجهیز افراد به مهارت ها و دانش برای پاسخگویی موثر در شرایط اضطراری.
• پرداختن به مسائل سیستمی: عوامل سیستمی را که به بی علاقگی و انفعال کمک می کنند، شناسایی و رسیدگی کنید.

افراد و جوامع با درک تأثیر تماشاگر و برداشتن گام‌های پیشگیرانه برای مقابله با آن، می‌توانند تأثیر بسزایی در ارتقای عدالت اجتماعی و رفاه انسان داشته باشند. Bystander Effect in Social Work