شفقت به خود مؤلفه مهم تاب آوری و سلامت روان نوجوانان

شفقت به خود مؤلفه مهم تاب آوری و سلامت روان نوجوانان: شفقت به خود یعنی مهربانی با خود حتی زمانی که همه چیز آنطور که انتظار دارید اتفاق نمی افتد. شفقت به خود یعنی اینکه نسبت به احساسات خود آگاه باشید و با همان گرمی، حس مراقبت و درک بالا با کسی که به او اهمیت می دهید رفتار کنید. افرادی که دارای این ویژگی هستند اذعان می کنند که مبارزات و چالش ها بخشی از زندگی هستند و همه آنها را پشت سر می گذارند.

شفقت به خود مؤلفه مهم تاب آوری و سلامت روان نوجوانان

کارگروه آموزش در رسانه تاب آوری ایران

• شفقت به خود یعنی وقتی همه چیز خوب پیش نمی رود با خود مهربانانه رفتار کنید.
• شفقت به خود باعث ایجاد تاب آوری نوجوان می شود و به نوجوانان کمک می کند احساس شادی و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند.
• روابط خانوادگی حمایتی و مراقبتی، شفقت نوجوان را به خود پرورش می دهد.
• سه مرحله به شما کمک می‌کند تا در نوجوانی دلسوزی به خود را ایجاد نمایید: به احساسات خود توجه کنید، از خودگویی تند خودداری کنید و مهربانی را تشویق کنید.

شفقت به خود چیست؟

شفقت به خود یعنی مهربانی با خود حتی زمانی که همه چیز آنطور که انتظار دارید اتفاق نمی افتد.

مهربانی به خود یعنی اینکه نسبت به احساسات خود آگاه باشید و با همان گرمی، حس مراقبت و درک بالا با کسی که به او اهمیت می دهید رفتار کنید.

افرادی که دارای این ویژگی هستند اذعان می کنند که مبارزات و چالش ها بخشی از زندگی هستند و همه آنها را پشت سر می گذارند.

شفقت به خود: چرا برای نوجوانان مهم است؟

نوجوانان می توانند خیلی نسبت به خودشان سخت گیر باشند. آنها همچنین می توانند بسیار خودآگاه باشند، به نوع نگاه دیگران در مورد خود بسیار اهمیت دهند و خود را با دیگران مقایسه کنند. و ممکن است احساسات شدیدی مانند شرم و تحقیر را تجربه کنند.

مهربانی به خود به نوجوانان کمک می کند تا با شکست ها، اشتباهات، ناکامی ها و دیگر شرایط و موقعیت های دشوار زندگی برخورد مثبت تری داشته باشند.

برای مثال، اگر فرزند شما در یک تکلیف نمره بدی بگیرد یا برای یک تیم ورزشی انتخاب نشود، ممکن است احساس ناامیدی کند. اما مهرورزی نسبت به خود به فرزند شما کمک می کند تا ناامیدی را به طور مثبت مدیریت کند.

فرزند شما ممکن است به خود بگوید: “اشکال ندارد – من تمام تلاشم را کرده ام”، “به تمرین ادامه می دهم و دوباره تلاش می کنم” یا “ممکن است دفعه بعد کمک بخواهم”.

در صورت شفقت به خود برای نوجوان چه اتفاقی می افتد؟

وقتی نوجوانان با خود شفقت آمیز رفتار می کنند، آنها:

• شادتر هستند
• اعتماد به نفس بیشتری دارند که موارد جدیدی را امتحان کنند
• انعطاف‌پذیری و تاب آوری بیشتری دارند، بنابراین می‌توانند پس از زمان‌های سخت «به عقب برگردند».
• با دیگران خوب کنار می آیند
• به احتمال زیاد دیگران را می پذیرند و نسبت به آنها دلسوزتر هستند.

مهربانی نسبت به خود به محافظت از نوجوانان در برابر مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی کمک می کند.

نوجوانان دارای شفقت به خود همچنین کمتر احتمال دارد به خود آسیب برسانند، افکار یا تمایل به خودکشی پیدا کنند یا علائم اختلالات خوردن یا سوء مصرف مواد را نشان دهند.

مهربانی به خود و روابط قوی والدین و فرزندان

دوران نوجوانی می تواند دوران سختی باشد. در طول این دوران وجود یک رابطه قوی عاطفی با فرزندتان به او کمک می کند که بدون توجه به آنچه در زندگی اش می گذرد احساس دوست داشتن، پذیرفته شدن و امنیت کند.

وقتی فرزند شما چنین احساسی داشته باشد، برای رویارویی با چالش های زندگی نیز اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کند. و وقتی همه چیز خوب پیش نمی روند، به احتمال زیاد با خودشان مهربان خواهند بود.

این اتفاق به این دلیل رخ می دهد چون  آنها می دانند که شما آنها را قضاوت یا انتقاد نخواهید کرد.

ایده هایی ساده برای پرورش شفقت به خود

شما می توانید رابطه ای ایجاد کنید که به فرزند نوجوان شما کمک کند احساس امنیت کند و از بسیاری جهات شفقت به خود را پرورش دهد. در اینجا ایده هایی وجود دارد:

• برای انجام کارهایی که فرزندتان از آن ها لذت می برد برای فرزندتان وقت بگذارید. این موضوع می تواند از طریق خرید، آشپزی، ورزش، تماشای تلویزیون و غیره صورت بپذیرد. و این اتفاق یک پیام ساده برای فرزندتان خواهد داشت: شما برای من مهم هستید.
• فعالانه به احساسات فرزندتان گوش دهید. برای گوش دادن فعالانه، وقتی فرزندتان می‌خواهد صحبت کند، کاری را که انجام می‌دهید متوقف کنید. سعی کنید دیدگاه فرزندتان را درک کنید، حتی اگر با دیدگاه شما یکی نباشد. به عنوان مثال، “به نظر می رسد که احساس می کنید به دلیل اینکه پنجشنبه شب به مهمانی نرفته اید، کنار گذاشته شده اید”.
• فرزندتان را ببخشید. این موضوع به فرزند شما نشان می دهد که اشتباه کردن اشکالی ندارد. به عنوان مثال، فرزند شما زمانی که از خانه دوستش دیر به منزل می رسد، فراموش می کند که تماس بگیرد. می توانید بگویید: “من تا دیروقت بیدار ماندم زیرا به من اطلاع ندادی که چه زمانی قرار است به خانه برگردی، اما اشکالی ندارد.” اگر در حال تفریح هستید، فراموش کردنِ تماس گرفتن آسان است. اما چه چیزی به شما کمک می کند دفعه بعد به یاد بیاورید؟
• راه هایی برای نشان دادنِ مهربانی در خانواده خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال، برنامه های زندگی خانوادگی شما ممکن است به فرزندتان اجازه دهد شب‌هایی که تکالیف زیادی دارد، از بابت حمام رفتن مرخص باشد. یا به عنوان یکی از برنامه های طبق روال خانوادگی تان، ممکن است به نوبت دسرهای مورد علاقه خود را برای یکشنبه شب ها انتخاب کنید.
• وقتی فرزندتان نسبت به خود دلسوزی نشان می‌دهد تحسین کنید. این امر شفقت به خود فرزند شما را بیشتر می کند. برای مثال، می‌توانید به فرزندتان بگویید: «می‌دانم که از اینکه تو را برای تیم انتخاب نکردند، ناامید شدی. اما از شنیدن این خبر که فصل بعد دوباره شانس خود را امتحان خواهید کرد، احساس غرور می کنم.

ایجاد شفقت به خود در نوجوانان در ۳ گام

شفقت به خود چیزی است که نوجوانان باید یاد بگیرند و تمرین کنند. این ۳ مرحله را امتحان کنید تا شفقت به خود را در کودکتان پرورش دهید.

گام اول

وقتی فرزندتان عصبانی، مأیوس و یا ناامید است، مکث کنید و متوجه شوید، زیرا همه چیز آنطور که می‌خواست پیش نرفته است و مطمئناً به خودش سخت می‌گیرد.

به عنوان مثال، فرزند شما ممکن است از اینکه کوتاهی مو چگونه بوده ناراحت باشد. یا ممکن است غمگین یاشد از این بابت که چرا کسی که به او اهمیت می دهد این احساس را ندارد. شاید فرزند شما نگران این باشد که چیزی آزاردهنده به دوستش گفته باشد.

ممکن است بشنوید که فرزندتان جملاتی مانند «من خیلی زشتم»، «هیچ کس مرا دوست ندارد» یا «من یک دوست وحشتناک هستم» را بگوید. یا ممکن است کودک شما ساکت و گوشه گیر باشد.

گام دوم

به فرزندتان بگویید که مشکلی نیست و همه اشتباه می کنند.

به عنوان مثال، می توانید بگویید: “این طبیعی است که گاهی اوقات از بدن خود احساس نارضایتی کنید، اما این به این معنی نیست که شما زشت هستید”. یا «متاسفم که آنها این احساس را نسبت به شما ندارند، اما شما هنوز هم فردی دوست داشتنی هستید.» یا «همه ما گاهی اوقات چیزهایی را بدون فکر می گوییم. شاید بتوانید به این فکر کنید که چگونه می توانید آن را بهتر کنید.

گام سوم

فرزندتان را تشویق کنید تا چیزهای محبت آمیزی به خودش بگوید. این می تواند کمک کند که از فرزندتان بپرسید که به دوستی که مرتکب اشتباهی شده یا دوران سختی را پشت سر می گذارد ممکن است چه چیزی بگوید.

در اینجا گزینه هایی وجود دارد که می توانید به فرزند خود پیشنهاد دهید:

“من بهترین کاری را که می توانم انجام می دهم.”
‘من آدم خوبی هستم.’
“همه ما گاهی اوقات اشتباه می کنیم.”
“این سخت است اما من به تلاش خود ادامه خواهم داد.”
“من می توانم از این موضوع چیز جدیدی یاد بگیرم.”

در برخی شرایط، ممکن است مناسب باشد که فرزندتان به این فکر کند که دفعه بعد چه کاری را متفاوت انجام خواهد داد.