ویژگی ها و مسیرهای تاب آوری اجتماعی در مدیریت بلایا

کاری از کارگروه تولید محتوای رسانه تاب آوری اجتماعی ایران

بررسی انتقادی ویژگی ها و مسیرهای تاب آوری اجتماعی در مدیریت بلایا: تاب آوری به عنوان یک مفهوم چند وجهی با ابعاد پیچیده است. در فجایع مختلف، عدم ثبات در مفهوم سازی تاب آوری اجتماعی وجود دارد.

این منجر به ابهام در تعریف، ویژگی‌ها و مسیرهای ارزیابی آن می‌شود. تعدادی از خلاء های تحقیقاتی فرصتی جهت بررسی انتقادی مفهوم‌سازی تاب‌آوری اجتماعی، پیش‌بینی ویژگی‌های تاب‌آوری در یک پیوستار توسعه فاجعه، و ترسیم یک مسیر تاب‌آوری در یک جدول زمانی فجایع مختلف وجود دارد.

این مطالعه با بررسی انتقادیِ تعاریف، ویژگی‌ها و مسیرهای تاب‌آوری اجتماعی به این خلاء های تحقیقاتی پرداخته است.

این بررسی چهار متغیر را در تعاریف تاب‌آوری اجتماعی یافته است که اهمیت توانایی‌های سیستم‌ها و فرآیندهای اجتماعی در مراحل فاجعه را در سطوح مختلف تشخیص می‌دهد.

بررسی ویژگی‌های تاب‌آوری و مسیرها در ادبیات تاب‌آوری در بلایا، ویژگی‌های تاب‌آوری جدیدی را پیشنهاد می‌کند.

– “حساسیت به خطر” و “احیاکننده” در جدول زمانی دو فاجعه متوالی. این بررسی یک مسیر علّی برای تاب‌آوری اجتماعی را برای درک بهتر وضعیت تاب‌آوری در یک سناریوی بلایای چندوجهی با به تصویر کشیدنِ تاب‌آوری ذاتی و تطبیقی ​​برای سناریوهای متوالی فاجعه و یک مطالعه موردی تاریخی برای یک مسیر تاب‌آوری در یک جدول زمانی فاجعه چندگانه برجسته می‌کند.

یافته‌های بررسی به سیاست‌گذاران و دست اندرکاران مدیریت بلایا کمک می‌کند تا استراتژی‌های تقویت انعطاف‌پذیریِ مناسب را در چارچوبی جامع در یک جدول زمانی بلایای چندوجهی تدوین کنند.

در نتیجۀ بروز تعداد زیادی از حوادث فاجعه‌بارِ ویرانگر در سراسر جهان در دو دهه گذشته (کاکس و هملن ۲۰۱۵)، تمایل و تأکید جهانی بر قابلیت‌های تاب‌آوریِ جوامع در برابر بلایا افزایش یافته است (Aldunce et al. 2015).

سرعت یافتن روند شهرنشیتی در سطح جهانی و به تناسب آن برنامه ریزی ضعیف توسعه ای، قرار گرفتن جوامع در معرض خطرات را افزایش داده است، بنابراین خطرات جدید یا تشدید کننده موجود، متمرکز بر افزایش شدید خسارات ناشی از بلایا (UNISDR 2015b) می باشد.

یک دلیل کلیدی که خطرات موجود اغلب به بلایا تبدیل می شوند، شکست جوامع در مدیریت خطرات نوظهور است (بیرنباوم و همکاران ۲۰۱۶).

جوامع باید به طور فعال خطرات را کاهش دهند و برای کاهش خسارات ناشی از بلایا و برون رفتِ سریع از بلایا، انعطاف‌پذیری ایجاد کنند.

با این حال، سرعتِ میزان عبورِ موفقیت آمیز از بلایا اغلب در جوامع مختلف متفاوت است (برتون ۲۰۱۵)، بسته به تعدادی از عوامل پیچیده مانند وضعیت اجتماعی- اقتصادی آنها، میزان منابع و حمایت های خارجیِ دریافتی و ارائه کمک، و تجارب گذشته آنها از بلایا. از این رو، پدیده تاب‌آوری را پیچیده،و سیاست‌گذاران و محققان را ملزم می‌کند تا ویژگی‌های منحصربه‌فردِ جوامع تاب‌آور را درک کنند تا به جوامع برای آماده‌سازیِ بهتر و عبور موفقیت آمیز از بلایا کمک کنند.