تاب آوری افراد توانیاب

من گریه کردم چون کفش نداشتم تا اینکه با مردی آشنا شدم که پا نداشت (هلن کلر). آیا شما می توانید خود را لحظه ای بدون یکی از اعضای بدنتان تصور کنید؟ بیشتر مردم حتی از تصور چنین شرایطی به شدت دچار اضطراب و پریشانی می شوند. پاها، دست ها و حتی شست های ما همگی در ادامه زندگی و حس اعتماد به نفس ما نقش مهمی را ایفا می کنند.

در نهایت حضور هر یک از اعضای بدن بر کیفیت زندگی ما تاثیر مثبتی می گذارند. از دست دادن هر بخش از سلامت بدن یا اعضای اصلی مانند دست و پاها می تواند ما را دچار ترس فراوانی برای گذراندن زندگی روزمره نماید.

این در حالی است که ما هر ساله شاهد توانایی بالای افراد توانیاب در مسابقات پارالمپیک هستیم. معمولا افراد توانیاب با نیروی عزم و اراده خود انسان های سالم را به زندگی امیدوارتر می کنند. به هر حال از قدیم همگی ما به این باور رسیده ایم که معلولیت محدودیت نمی آورد.

در نتیجه نگرش مثبت ما نسبت به نداشته های این افراد و نگاه به داشته های آنها می تواند به افزایش تاب آوری افراد توانیاب کمک شایانی نماید.

به طور معمول افراد توان یاب افرادی الهام بخش هستند؟

در ابتدا و پیش از پرداختن به این موضوع که چگونه می توان نیازهای اجتماعی افراد توانیاب را برآورده نمود لازم می دانیم به این موضوع اشاره نمایم که عموما افراد توانیاب انسان های انعطاف پذیری می باشند. به این شکل که معمولا آنها برای تطبیق دادن خود با شرایط موجود راهی برای سازگاری پیدا می کنند.

آنها در زندگی خود می آموزند که برای بهره وری حداکثری از موقعیت ها باید راهی را پیدا کنند. در نتیجه معمولا افراد توانیاب با بهره گیری از نیروی خلاقیت خود به دنبال دستیابی به راه های جدید برای تامین نیازهای اجتماعی‌شان می باشند. در نهایت تاب آوری افراد توانیاب کاملا به انعطاف پذیری آنها نسبت به شرایط وابسته می باشد.

در نهایت معمولا افراد توانیاب روی چیزهایی که از دست داده اند متمرکز نمی شوند. افراد توانیاب با شناخت ظرفیت های وجودی خود از داشته های خود بیشترین استفاده را می کننند. در نهایت غالبا افراد توانیاب بر روی کارهایی که توانایی انجام آن را دارند متمرکز می شوند.  گاهی ناتوانی در افراد توانیاب می تواند زندگی این افراد را تحت پوشش قرار دهد.

برای مثال گاهی به عنوان یک مدیر احساس می کنید که قربانی شرایط جسمی خود شده اید و یا اینکه تیم شما به آنچه می گویید گوش نمی دهند. یا اینکه گاهی از تغییرات ایجاد شده در مدارس، دانشگاه ها و حتی محل اشتغال خود دچار استرس و نگرانی می شوید.

بدون شک این چنین چالش‌هایی دائماً برای شما پیش می‌آید. در نهایت هر چه شما بیشتر بتوانید در لحظه راه‌های برای مقابله پیدا کنید انعطاف‌پذیری شما نیز افزایش می یابد. در نتیجه تطابق با شرایط و افزایش انعطاف پذیری سبب ارتقاء تاب آوری افراد توانیاب می شود.

آموزش تاب آوری به افراد توانیاب بر زندگی آنها چه تاثیری می گذارد؟

به طور معمول جامعه ای که از ظرفیت حداکثری خود برای رفاه عمومی تمامی انسان ها استفاده می کند دارای نشاط و روحیه ی جمعی بالایی هستند. در نهایت این امر می تواند انسجام و مشارکت اجتماعی را تا حد قابل توجهی در جامعه افزایش دهد. همچنین در برخی از جوامع انسانی افراد توانیاب به شدت محدود می شوند و حتی پیدا نمودن یک شغل نیز برای آنها به یک چالش اساسی بدل می گردد.

آموزش تاب آوری به افراد توانیاب در چنین جوامعی می تواند به ایجاد روابط اجتماعی آنها کمک شایانی نماید. به طور معمول در سال های اخیر بیشتر افراد توانیاب در استارتاپ ها مشغول به کار هستند. این در حالی است که موسس بسیاری از این استارتاپ ها نیز خود افراد توانیاب می باشند. در نهایت آموزش در افزایش توانایی افراد توانیاب نقش بسیار موثری دارد.

بررسی نیازهای اجتماعی افراد توانیاب

در نهایت تمامی انسان ها و به ویژه افراد توانیاب برای بهبود زندگی خود به شرایط قابل قبولی اجتماعی نیاز دارند. این در حالی است که غالبا افراد توانیاب از شرایط نرمال اجتماعی محروم هستند. در جامعه معمولا با این افراد به گونه ای متفاوت از سایرین برخورد می شود. هر چند امروزه تعریف ناتوانی بسیار تفاوت کرده است.

انسان هایی که دارای مشکلات جسمی هستند در باور عمومی به عنوان افراد توانیاب شناخته می شود. اما در واقع توانیاب فردی است که از نظر فیزیکی، ذهنی و اجتماعی دچار کمبود است.

در نتیجه برای تامین نیازهای اجتماعی افراد توانیاب در جامعه ابتدا باید ساختارهای اجتماعی و نوع نگرش عمومی به توانایی آنها تغییر کند. در واقع جوامع بشری باید به یک فرد توانیاب به عنوان نیروی کار، تخصص و تفکر بیندیشد.

شناخت فرصت ها و بهره مندی از توانمندی افراد توانیاب می تواند سبب توسعه حداکثری کشورها و جوامع بشری شود.

باور به توانایی های ای افراد می تواند سبب افزایش تاب آوری افراد توانیاب گردد. در نتیجه تغییر در باورها را می توان به عنوان آشتی اجتماعی با جامعه توان یابان در نظر گرفت.

نویسنده: دکتر جواد طلسچی یکتا
مدیر و موسس خانه تاب آوری ایرانیان
بنیانگذار مجموعه رسانه های مددکاری اجتماعی ایرانیان