مددکاری اجتماعی نُوین | پیشگیری، اهداف و اصولِ مددکاری اجتماعیِ نُوین

در ادامه مبحث منتشر شده قبلی مبنی، بر خلاء ها و استانداردهای نُوین مددکاری اجتماعی ایران در حال حاضر و ضرورت بازنگری در اصول، تعاریف و اهداف مددکاری اجتماعی، بخش دوم از مبحث مددکاری اجتماعی نُوین که محصول هم اندیشی های چند سال اخیر مددکاران اجتماعی: آقای سرابی، سرکار خانم پرمحمدی و آقای جبارزاده بوده است به شرح ذیل نمایه می گردد:

پیشگیری در مددکاری اجتماعی سنتی عبارت است از :
۱. پیشگیری سطح اول، صرفاً آموزش با هدف ارتقاء سطح آگاهی جامعه هدف
۲. پیشگیری سطح دوم، شناسایی افراد در معرض آسیب مثل فرزندان زندانیان و … ارائه خدمات مورد نیاز اعم از آموزشی و حمایتی و درمانی و … با هدف جلوگیری از ورود به حیطه آسیبها یا اختلالات.
۳. پیشگیری سطح سوم، شناسایی و رویارویی با افراد آسیب دیده (زنان یا کودکان مورد تجاوز قرار گرفته، یا نوجوانان و جوانانی که تجربه مواد و الکل و روابط جنسی و … را داشته اند) و ارائه خدمات درمانی و سایر خدمات مورد نیاز، با هدف کنترل از شدت گرفتن آسیبها و بازگشت به سمت زندگی هنجارمند.
پیشگیری در مددکاری اجتماعی نوین
در سطح اول و دوم همانند مددکاری اجتماعی سنتی است اما در سطح سوم معتقدیم  که ما با پیشگیری روبرو نیستیم بلکه با درمان رویاروییم.

اهداف پیشگیری نوین
مشارکت و مداخله در برنامه ریزیهای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی در سطح کلان جامعه (سیاستگذاری های جامعه)

شاخصهای پیشگیری
آموزش خدمات شادی آور، اشتغال، مدیران کارآمد اجتماعی، شناسایی افراد در معرض خطر و …

رشته های مددکاری اجتماعی نوین
مطالعات زنان، مشاوره و راهنمایی، مددکاری کودک، مددکاری حقوقی، مددکاری روستایی، مددکاری توسعه، مددکاری صنعتی و …

نقاط ضعف مددکاری سنتی در اصول
پذیرش، آیا یک پزشک یا وکیل یا روانشناس در پذیرش افراد فرق می گذارد و قومیت و مذهب و نژاد و … در پذیرش یا عدم پذیرش نقش دارد؟
فردیت، آیا در علوم دیگر تشخیص فردی لحاظ نمی شود؟
رازداری صفر و یک است. اما در مددکاری وقتی مددکار تشخیص بدهد می تواند به خانواده ، وکیل یا دادستان بگوید این رازداری نیست. امروزه در بسیاری از علوم اسناد شخصی محرمانه است. البته صفر و صد خیلی معقولانه هم به نظر نمی رسد. فرض کنید مراجعه کننده شما آدم ربایی کرده یا قصد آنرا دارد. لذا خیلی نمی شود رازداری نمود و مشروط است.
رابطه حرفه ای، مگر در اینکه رابطه پزشک و بیمار یا معلم و دانش آموز و وکیل و موکل رابطه غیر حرفه ای است؟ فراموش نکنیم این اصول البته زمانی طراحی شده که خدمات ارائه شده کاملاً سنتی و غیر حرفه ای بوده لذا نیاز به اصولی بوده که در حال حاضر تحصیلکرده مددکاری به آن نیازی ندارد.
در خصوص اصل خود آگاهی هم می توان برعدم ضرورت آن استدلال کرد. همچنانکه اصلی برای مهندس معماری تعیین نشده که فنون معماری را بلد باشد! یا وکیل حقوق بداند. آگاهی بر ویژگیهای روانشناختی خود مددکار هم طی دوره آموزشی فراهم می گردد.

سه ضعف اصلی مددکاران اجتماعی:
ضعف در جسارت حرفه ای
ضعف در انگیزه حرفه ای
ضعف در سواد حرفه ای.

*** اصول نوین
اصل به روز بودن، در علوم مربوطه و آسیبها که به شکل بازآموزی و کارگاههای آموزشی امکان پذیر خواهد بود.
اصل تخلیه از استرسها و اضطرابهای کاری که با دوره های سه ماهه برای مددکاران می بایست انجام شود.
اصل ارتباطات حرفه ای بین المللی، همانگونه که یک پزشک بلافاصله از یافته های پزشکی جهانی استفاده می کند می بایست مددکار هم با حفظ ارتباطات بین المللی با همکاران خود از یافته های آنان بهره مند باشد.
نیازی نیست تا همه چیز را خودمان بررسی کنیم.
اصل مشارکت مراجع.
اصل مسئولیت اجتماعی بطور عام. یعنی اینکه هر مددکاری بغیر از اینکه در بخشی از جامعه کار می کند ولی مسئولیت کل جامعه را داراست چراکه پدیده ها زنجیروار بهم مربوطند و بی توجهی به بخشی از آنل جامعه را خواهد گرفت.
فرضاً بی توجهی یک پزشک مغز و اعصاب به بیماری ابولا! در یک شهر. این بی توجهی با این استدلال که من در حوزه بیماریهای اپیدمی کار نمی کنم قابل قبول نخواهد بود چرا که تبعات این بی توجهی دامن همه را خواهد گرفت.
مهمترین کار مددکاری اجتماعی نوین ابتدا در محتواست سپس در قالب.
باید تستهای اجتماعی داشته باشیم و برنامه ریزی. حتی برخی دسترسی های قضایی.

***اصول مددکاری اجتماعی نوین
مورد اول اقدام اجتماعی
مورد دوم، برنامه ریزی اجتماعی
سوم، مدیریت اجتماعی
چهارم مدیریت اجتماعی
پنجم نطارت اجتماعی
ششم تعاملات اجتماعی
هفتم ثبات اجتماعی
هشتم پیگیری اجتماعی
نهم گزارشات اجتماعی
دهم قادرسازی
یازدهم  اصالت حرفه ای
مداخله در بحران باید باید در اصل اقدامات اجتماعی لحاظ شود.

مسئولیت اجتماعی
سازمانها، وزارتخانه ها، و شرکتهای تولیدی و خدماتی جهت دریافت ایزو و گواهینامه های تعالی متعهد می شوند تا مسئولیت اجتماعی را بعنوان یک معیار در نظر بگیرند. که اکثر با اهداء خون از طریق کارکنان و ایجاد نمایشگاه و اجرای برنامه های شاد در محلات و کمکهای مالی به خیریه ها
امتیاز لازم را می گیرند. اما اگر این ارزیابی ها قانونمند باشد می توان امتیازاتی همچون استخدام زنان بی سرپرست و … در دستور کار قرار گیرند.
یعنی همه در قبال جامعه مسئولند. موضوع مددکاری در مددکاری فعلی مددکاری فردی، خانوادگی تا حدودی آسیبهای اجتماعی و موارد مالی در بیمارستانها. مددجویان کمیته امداد و بهزیستی هم در مقوله فردی، خانوادگی یا آسیبهاست. این در حالیست که موضوع مددکاری دایره وسیعی را می تواند شامل شود، مثل برنامه ریزی و سیاستگذاریهای اجتماعی، تهیه لوایح و طرحهای قانونی برای ارائه به دولت، تحقیقات اجتماعی و توسعه نظریات و مهندسی اجتماعی

گردآورند: احمدعلی جبارزاده | مددکار اجتماعی
پایگاه اطلاع رسانی مددکاران اجتماعی ایران