تاب آوری در برابر اختلال مصرف مواد (SUD)

اختلال مصرف مواد یک وضعیت پیچیده است که ناشی از مصرف مکرر الکل یا سایر مواد با وجود پیامدهای مضر زندگی و سلامتی است که ممکن است ایجاد کند.

اختلال مصرف مواد چیست؟

تاب آوری در برابر اختلال مصرف مواد (SUD)

کاری از کارگروه آموزش در رسانه تاب آوری اجتماعی ایران

تاب آوری در برابر اختلال مصرف مواد (SUD): اختلال مصرف مواد یک وضعیت پیچیده است که ناشی از مصرف مکرر الکل یا سایر مواد با وجود پیامدهای مضر زندگی و سلامتی است که ممکن است ایجاد کند.

SUD می تواند خفیف، متوسط ​​یا شدید باشد.

اعتیاد اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که این ماده مرکز پاداش مغز را بیش از حد فعال کند، که شامل آزادسازی غیرطبیعی انتقال‌دهنده عصبی دوپامین است.

استفاده مداوم از این ماده منجر به تغییراتی در عملکرد و ساختار مغز می شود که در نهایت منجر به هوس، تحمل و علائم ترک در صورت عدم استفاده از این ماده می شود.

انواع مختلف اختلال مصرف مواد SUD چیست؟

موادی که ممکن است فرد برای آنها SUD تشکیل دهد عبارتند از:

• الکل
• شاهدانه
• مواد توهم زا (از جمله LSD و PCP)
• مواد استنشاقی
• مواد افیونی (از جمله هروئین و داروهای تجویزی)
• آرام بخش، خواب آور (داروهای خواب) یا ضد اضطراب (داروهای ضد اضطراب)
• محرک ها (مانند آمفتامین یا کوکائین)
• تنباکو

آیا اعتیاد و SUD یکسان است؟

اعتیاد عبارت است از مصرف اجباری و مکرر یک ماده یا هر رفتار یا فعالیتی که فرد در ترک آن احساس ناتوانی می کند.

اعتیادهایی که شامل مواد مخدر یا الکل نمی شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قمار
• سکس یا پورنوگرافی
• اینترنت یا رسانه های اجتماعی
• خرید کردن
• بازی های ویدیویی
• غذا

توجه داشته باشید که از بین این موارد، فقط اختلال قمار و اختلال بازی اینترنتی اعتیادهای رفتاری در منبع مورد اعتماد “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)” شناخته شده اند.

با این حال، حتی اگر در DSM-5 تشخیص داده نشده باشد، این رفتارهای دیگر (مانند رابطه جنسی، رسانه های اجتماعی و خرید) در صورت انجام بیش از حد یا اجباری باعث ایجاد مشکلات زیادی می شوند. بدون توجه به نگرانی شما، معتبر است و می توانید برای رفع آن از متخصص کمک بگیرید.

اختلال مصرف مواد اعتیادی است که شامل یک ماده ایجاد کننده عادت است. این می تواند شامل الکل یا هر داروی نسخه ای یا غیرقانونی باشد.

چه چیزی باعث اختلال مصرف مواد می شود؟

علل دقیق SUD ناشناخته است. برخی از عوامل تأثیرگذار عبارتند از:

• ژنتیک
• ویژگی های شخصیتی
• استرس
• عمل ماده
• سابقه مصرف خانوادگی
• همتا فشار
• شرایط سلامت روان، مانند اضطراب، افسردگی و اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)

قرار گرفتن در معرض تروما، به ویژه در دوران کودکی، به شدت با مصرف مواد نیز مرتبط است. در واقع، SUDs معمولا در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) دیده می شود.

در میان جانبازانی که برای اولین بار در سیستم اداره سلامت کهنه سربازان (VHA) مراقبت می‌شوند، نزدیک به ۱۱% منبع معتمد معیارهای تشخیص SUD را دارند.

مطالعات روی دوقلوها و خانواده ها نشان داده است که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی در ایجاد SUD نقش دارند.

تحقیقات در TwinsTrusted Source نشان داد که عوامل محیطی نقش مهم تری نسبت به ژنتیک در مصرف الکل در نوجوانان دارند. اما در اوایل بزرگسالی، نقش ژنتیک در الگوهای نوشیدن به طور قابل توجهی افزایش می یابد.

به عنوان مثال، ژنتیک در مصرف الکل برای اولین بار در ۱۸% منبع مورد اعتماد دختران (اما ۰% از پسران) در سن ۱۴ سالگی نقش داشت. این عدد تا سن ۱۶ سالگی به ۳۳% برای هر دو جنس و تا سن ۱۸ سالگی به ۵۰% افزایش یافت.

نتایج یک بررسی دیگر از مطالعات دوقلوها نیز نشان می‌دهد که اعتیاد در خانواده با ۴۰ تا ۶۰ درصد وراثت‌پذیری منبع مورد اعتماد وجود دارد.

علائم و نشانه های اختلال مصرف مواد و اعتیاد چیست؟

علائم و نشانه های مصرف مواد و اعتیاد از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است و به موارد زیر بستگی دارد:

• ماده یا رفتار
• طول و شدت استفاده
• شخصیت کاربر

در زیر علائم کلی مصرف مواد و اعتیاد آورده شده است:

• استفاده مداوم حتی اگر ممکن است بر سلامت، روابط یا سایر جنبه های زندگی تأثیر منفی بگذارد
• میل به ماده یا رفتار
• مصرف بیش از حد منظم
• نگران استفاده بیش از حد
• استفاده در موقعیت هایی که ممکن است ایمن نباشد، مانند رانندگی تحت تاثیر، استفاده از سرنگ غیر استریل، یا داشتن رابطه
• جنسی بدون کاندوم یا سایر روش های بازدارنده
• به دلیل استفاده از فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید صرف نظر کنید
• صرف زمان زیادی برای استفاده یا تلاش برای استفاده و بازیابی
• نادیده گرفتن مسئولیت ها در خانه، محل کار یا مدرسه
• ایجاد یک تحمل
• علائم ترک هنگام تلاش برای ترک

درباره علائم بیشتر بدانید

• اختلال مصرف مواد
• اختلال مصرف مواد افیونی
• اختلال مصرف الکل
• اختلال بازی
• اختلال قمار
• مصرف مواد نوجوانان

SUD چگونه تشخیص داده می شود؟

اکثر پزشکان هنگام تشخیص اختلال مصرف مواد از معیارهای DSM-5 زیر استفاده می کنند:

احساس می کنید که باید به طور منظم (روزانه یا چند بار در روز) و بیش از برنامه ریزی اولیه از این ماده استفاده کنید.

• صرف زمان زیادی برای جستجو، استفاده و بهبودی از ماده
• ولع مصرف مواد
• نیاز به مقدار بیشتری از ماده برای رسیدن به همان اثر
• وقتی از علائم این ماده استفاده نمی کنید، قطع مصرف کنید
• نادیده گرفتن مسئولیت ها در خانه، محل کار یا مدرسه
• افکار مکرر ترک سیگار اما ناتوانی در دستیابی به این هدف
• ادامه استفاده علیرغم مشکلاتی که ممکن است در روابط ایجاد کند
• ادامه مصرف با وجود مشکلات روحی یا جسمی ناشی از آن یا بدتر شدن آن
• ترک یا کاهش فعالیت های اجتماعی یا تفریحی به دلیل مصرف مواد
• استفاده از ماده تحت شرایطی که ممکن است ایمن نباشد

بسته به اینکه فرد چه تعداد از این علائم را در یک دوره ۱۲ ماهه نشان می دهد، SUD را می توان به صورت زیر تشخیص داد:

• خفیف: ۲-۳ علامت
• متوسط: ۴-۵ علامت
• شدید: ۶ علامت یا بیشتر

اختلال مصرف مواد چگونه درمان می شود؟

درمان برای SUD ممکن است در دو حالت اصلی – بستری و سرپایی ارائه شود.

هدف اصلی قرار دادن افراد در موثرترین اما کمترین محدودیت – محیطی است که برای شروع فرآیند لازم است و سپس آنها را در امتداد مراقبت‌های پیوسته به حرکت درآورد.

از شدیدترین تا کمترین، این تداوم مراقبت شامل موارد زیر است:

• بستری شدن در بیمارستان
• درمان مسکونی
• درمان سرپایی فشرده
• درمان سرپایی

برنامه های مختلف درمان SUD از سه مُدل اصلی سرچشمه می گیرند:

مُدل پزشکی این رویکرد بر علل بیولوژیکی، ژنتیکی یا فیزیولوژیکی SUD تاکید دارد. نیاز به درمان توسط پزشک و استفاده از دارو برای تسکین علائم دارد.
مُدل روانشناختی این رویکرد بر انگیزه های بالقوه مضر فرد یا اختلال عملکرد عاطفی به عنوان علت اصلی SUD متمرکز است. ممکن است شامل روان درمانی یا رفتار درمانی باشد.
مُدل فرهنگی اجتماعی این رویکرد هرگونه نقص در محیط اجتماعی و فرهنگی فرد را که می تواند با تغییر محیط فیزیکی و اجتماعی شما، از جمله استفاده از خودیاری یا فعالیت های معنوی، بهبود یابد، برطرف می کند. درمان اغلب توسط افرادی که تجربه شخصی اعتیاد دارند و همچنین در حال بهبودی هستند تسهیل می شود.

بیشتر درمان مصرف مواد حول محور گفتگو درمانی است.

درمان های روانشناختی مرتبط با اختلال مصرف مواد

درمان‌های روان‌شناختی که بیشتر در درمان اختلال مصرف مواد استفاده می‌شوند عبارتند از:

مصاحبه انگیزشی (MI): این به مشاوره مراجع محوری اشاره دارد که برای کمک به فرد در یافتن انگیزه درونی برای ترک ایجاد شده است.
درمان تقویت انگیزه: این رویکرد سبک مصاحبه انگیزشی را با مشاوره روانشناختی ترکیب می کند و روش جدیدی از تفکر را به افرادی که ممکن است ترسناک یا تدافعی باشند ارائه می دهد.
درمان احتمالی مبتنی بر پاداش این رویکرد از تقویت مثبت (پولی یا دیگر) برای پرهیز از مواد مخدر استفاده می کند. با این حال، منبع مورد اعتماد تحقیقات نشان می دهد که ممکن است در دراز مدت موثر نباشد.
به دنبال ایمنی: این رویکرد که مبتنی بر رفتار درمانی شناختی (CBT) است، برای افراد مبتلا به SUD و PTSD ایجاد شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که منبع قابل اعتماد ممکن است برای بهبود علائم PTSD در مقایسه با SUD موثرتر باشد، و زمانی که با روش‌های درمانی دیگر ترکیب شود بسیار مفید است.
تغییر خود هدایت شده: این رویکرد CBT را با مشاوره انگیزشی ترکیب می کند. برخی تحقیقات نشان می دهد که منبع قابل اعتماد ممکن است به عنوان یک مداخله اولیه برای نوجوانان مبتلا به SUD مفید باشد.
سایر تکنیک های رفتاری و شناختی مبتنی بر رفتار.

برای اکثر افراد، رویکرد درمانی سرپایی به همان اندازه موثر و مقرون به صرفه تر از درمان بستری خواهد بود.

برای برخی افراد، برنامه‌های ۱۲ مرحله‌ای معروف، مانند الکلی‌های گمنام و معتادان گمنام، به‌عنوان یک مکمل مفید برای درمان، به‌ویژه برای حمایت اجتماعی این برنامه‌ها عمل می‌کنند.

با این حال، به خاطر داشته باشید که برنامه های ۱۲ مرحله ای برای همه مناسب نیستند.