جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
پیامدهای پیشگیری از آسیب شناسی روانی پس از سانحه، درمان بازماندگان تروما و افزایش تاب آوری جامعه
جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری: درک عواملی که تاب آوری را ارتقا می دهند ضروری است و می توان از طریق مصاحبه و یادگیری از افراد به ویژه تاب آور و همچنین تحقیقات تجربی به دست آورد. در این مقاله، مجموعه‌ای از عوامل شامل عناصر شناختی، رفتاری و وجودی را مورد بحث قرار می‌دهیم که به عنوان کمک به تاب‌آوری در پاسخ به استرس یا تروما شناسایی شده‌اند.
فهرست عناوین
- ۱ جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
- ۲ عوامل روانی اجتماعی مرتبط با تاب‌آوری
- ۳ اشکال مختلف تروما و واکنش متفاوت افراد
- ۴ شواهد مبتنی بر مصاحبه با افراد تاب آور
- ۵ مفهوم‌سازیِ سه‌جانبه ارزیابی تاب‌آوری
- ۶ خوش بینی
- ۷ تاب آوری شناختی
- ۸ مهارت های مقابله ای فعال و حفظ یک شبکه حمایت اجتماعی
- ۹ فعالیت بدنی
- ۱۰ پذیرش یک قطب نمای اخلاقی شخصی
جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
پیامدهای پیشگیری از آسیب شناسی روانی پس از سانحه، درمان بازماندگان تروما و افزایش تاب آوری جامعه
Psychosocial facets of resilience: implications for preventing posttrauma psychopathology, treating trauma survivors, and enhancing community resilience
طیف وسیعی از پاسخ های بالقوه نسبت به استرس و ضربه وجود دارند. در حالی که، در یک حالت پیشرونده، برخی با ایجاد اختلالات روانپزشکی (مانند اختلال استرس پس از سانحه، PTSD) به استرس و ضربه پاسخ می‌دهند، در سوی دیگر آنهایی هستند که تاب‌آوری نشان می‌دهند.
تاب آوری به طور کلی به عنوان ویژگی های سازگاری یک فرد برای کنار آمدن با ناملایمات و بهبودی پس از آن تعریف می شود.
درک عواملی که تاب آوری را ارتقا می دهند ضروری است و می توان از طریق مصاحبه و یادگیری از افراد به ویژه تاب آور و همچنین تحقیقات تجربی به دست آورد. در این مقاله، مجموعه‌ای از عوامل شامل عناصر شناختی، رفتاری و وجودی را مورد بحث قرار می‌دهیم که به عنوان کمک به تاب‌آوری در پاسخ به استرس یا تروما شناسایی شده‌اند.Psychosocial facets of resilience
عوامل روانی اجتماعی مرتبط با تاب‌آوری
عوامل روانی اجتماعی مرتبط با تاب‌آوری عبارتند از: خوش‌بینی، تاب آوری شناختی، مهارت‌های مقابله ای فعال، حفظ یک شبکه اجتماعی حمایت‌کننده، توجه به رفاه جسمانی و پذیرش یک قطب‌نمای اخلاقی شخصی.
این عوامل را می توان حتی قبل از قرار گرفتن در معرض رویدادهای آسیب زا پرورش داد، یا می توان آنها را در مداخلات برای افرادی که پس از مواجهه با تروما بهبود می یابند، مورد هدف قرار داد.
مداخلات موجود در حال حاضر برای PTSD می تواند برای رسیدگیِ بیشتر به این عوامل روانی اجتماعی در تلاش برای ارتقای تاب آوری گسترش یابد. مؤلفه‌های شناختی، رفتاری و وجودی عوامل روانی- اجتماعی که تاب‌آوری فردی را ارتقا می‌دهند نیز می‌توانند از تلاش‌ها برای ارتقای تاب‌آوری در برابر بلایا در سطح جامعه خبر دهند.
در کل زندگی من، احتمالاً این یک تجربه خوب برای من بوده است … من این تجربه را پاک نمی کنم، زیرا از مزایای آن بهره مند شدم. نمیتوانم پاکش کنم من نمی توانم به عقب برگردم و آن را تغییر دهم … صادقانه بگویم، برای همیشه چیزهای خوب بیشتری در زندگی من باقی گذاشت تا کارهای بد … دردها شخصیت می آفریند … من داوطلب نیستم که به عقب برگردم، اما این اتفاق افتاده است. من از چیزهای خوب استفاده خواهم کرد … اگر بتوانید درد را تحمل کنید، یاد خواهید گرفت که چگونه از چیزهای سخت عبور کنید. شما فقط از نظر عاطفی سخت تر می شوید.
توماس ای. کالینز سوم، اسیر جنگی سابق ویتنام
اشکال مختلف تروما و واکنش متفاوت افراد
طیف وسیعی از پاسخ های بالقوه به استرس و ضربه وجود دارند. از یک طرف، مطالعات تحقیقاتی گذشته نگر، ارتباط قوی بین وجود اختلالات روانپزشکی و سابقه مواجهه با تروما را نشان داده اند، که شدیدترین و مختل کننده ترین علائم آن اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اختلالات افسردگی و اختلالات مصرف مواد است.Psychosocial facets of resilience
از سوی دیگر، قابل ذکر است که در بیشتر موارد، مواجهه با تروما منجر به اختلالات روانپزشکی نمی شود. به عنوان مثال، یک مطالعه با کیفیت بالا بر اساس یک نمونه بزرگ جامعه نشان داد که خطر ابتلا به PTSD پس از یک رویداد آسیب زا تقریباً ۹٪ است (برسلاو و همکاران، Citation1998).
علاوه بر این، برخی توانایی قابل توجهی برای تحمل و بهبودی از استرس، شکنجه، تروما، و فاجعه غیر قابل درک از خود نشان داده‌اند. تاب آوری، به عنوان یک مفهوم روانی اجتماعی، عموماً به عنوان ویژگی های انطباقیِ یک فرد برای مقابله و بهبودی (و حتی گاهی اوقات پس از آن) ناملایمات توصیف می شود.جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
با در نظر گرفتنِ طیف وسیعی از تجربیات استرس زا و آسیب زا که انسان می تواند با آن مواجه شود، و طیف وسیعی از پاسخ های بالقوه، عواملی که در تاب آوری در مقایسه با اختلالات روانپزشکی نقش دارند، حوزه مهمی برای بررسی هستند.
درک این عوامل می‌تواند به ارتقای تاب‌آوری در افراد حتی قبل از مواجهه با تروما کمک کند، می‌تواند راهبردهای مداخله روانی- اجتماعی برای درمانِ بازماندگان تروما را ارائه دهد و می‌تواند به توسعه جوامع تاب‌آور کمک کند.
شواهد مبتنی بر مصاحبه با افراد تاب آور
شواهد مبتنی بر مصاحبه با افراد تاب آور، و شواهد تحقیقاتی از مطالعات مربوط به تروما و بازماندگان بلایا، نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل روانی اجتماعی به تاب آوری پس از مواجهه با تروما کمک می کند. به نظر می رسد که این عوامل روانی- اجتماعی شامل مؤلفه های شناختی، رفتاری و وجودی می شوند.
در این زمینه، مؤلفه‌های شناختی به الگوهای تفکر یا باورهای اصلیِ افراد، مؤلفه‌های رفتاری به الگوهای کُنش و مؤلفه‌های وجودی مربوط به احساس فرد از وجود، هدف یا معنای خود در جهان است.
مفهوم‌سازیِ سه‌جانبه ارزیابی تاب‌آوری
این مفهوم‌سازیِ سه‌جانبه توسط تحلیلِ عاملیِ آیتم‌ها بر روی ابزاری که به طور گسترده برای ارزیابی تاب‌آوری استفاده می‌شود پشتیبانی می‌گردد.
این تحلیل عاملی پنج عامل را به دست آورد که نویسندگان آنها را اینگونه تفسیر کردند: (۱) احساس شایستگی و سرسختی شخصی. (۲) تحمل عاطفه منفی و پذیرش اثرات تقویت کننده استرس. (۳) پذیرش تغییر و ایجاد روابط امن. (۴) احساس کنترل؛ و (۵) تأثیرات معنوی (Connor & Davidson, Citation2003).
عوامل ۱، ۲ و ۴ شامل مولفه های شناختی است: الگوهای تفکر و باورهای اصلی که هنگام مواجهه با موقعیت های استرس زا یا آسیب زا، فرد را به این باور می رساند که می توانند تحمل کنند و زنده بمانند.
عوامل ۱ و ۳ شامل مولفه‌های رفتاری هستند: فعال بودن و درگیر بودن در واکنش به استرس یا موقعیت‌های آسیب‌زا، و ایجاد فعالانه روابط و شبکه‌های حمایت اجتماعی که منابع ارزشمندی را در هنگام رویارویی و بهبودی از این موقعیت‌ها فعال می‌کند.جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
عامل ۵، تأثیرات معنوی، نشان دهنده یک عامل وجودی است. ادبیات تاب آوری همچنین عوامل عصبی- بیولوژیکی را شناسایی کرده است که به نظر می‌رسد بر تاب‌آوری تأثیر می‌گذارند، از جمله عوامل ژنتیکی، سیستم‌های عصبی شیمیایی درگیر در پاسخ استرس و عملکرد شبکه‌های عصبی خاص (Charney, Citation2004; Feder, Nestler, & Charney, Citation2009).
از حوصله این مقاله خارج است اما در اینجا ما یک بحث متمرکز در مورد برخی از عوامل روانی اجتماعی که نشان داده شده است در تاب‌آوری نقش دارند، ارائه می‌کنیم، و بعداً توصیه‌هایی را برای پرورش این عوامل، پیامدهای درمان فردی پس از قرار گرفتن در معرض تروما، و پیامدهایی برای توسعه جوامع تاب‌آور مورد بحث قرار می‌دهیم.
عوامل روانی اجتماعی که تاب آوری را ارتقا می بخشند شامل: مولفه های شناختی، رفتاری و وجودی می باشند.Psychosocial facets of resilience
خوش بینی
یکی از عواملی که در درجه اول عناصر شناختی را شامل می شود، خوش بینی است. خوش بینی به حفظ انتظارات مثبت برای نتایج مهم آینده اشاره دارد (Carver, Scheier, & Segerstrom, Citation2010).
خوش‌بینی به عنوان یک بُعد شخصیتی مفهوم‌سازی شده است، که نشان می‌دهد احتمالاً بیشتر یک ویژگی است تا یک حالت، اگرچه میزان خوش‌بینی فرد را می‌توان مشاهده کرد که در طول زمان یا در موقعیت‌ها تغییر می‌کند.
در مطالعات تحقیقاتی، خوش بینی (اغلب علاوه بر سایر ویژگی ها) با رفاه روانی- اجتماعی در میان بازماندگان طولانی مدت سرطان پستان (Carver et al., Citation2005)، با سازگاری روانی در طول گذار زندگی (Brissette, Scheier, &) مرتبط بوده است.
تاب آوری شناختی
ارزیابی مجدد عامل مهم دیگری برای تاب آوری، انعطاف پذیری شناختی را روشن می کند، که به توانایی ارزیابی مجدد ادراک و تجربه یک موقعیت آسیب زا به جای سخت گیری در ادراک اشاره دارد.
ارزیابی مجدد همچنین می تواند شامل تلاش برای یافتن معنا و نتایج مثبت و همچنین اذعان به پیامدهای منفی و دردناک باشد. تجربیات آسیب زا را می توان مجددا ارزیابی کرد و ارزش درک شده و معنادار بودن رویداد را تغییر داد.
اگر کسی بتواند بیاموزد که افکار خود را در مورد یک رویداد آسیب زا قالب بندیِ مجدد کند، این افکار را در خاطرات و باورهای خود در مورد آن رویداد ادغام کند، ممکن است بتواند بپذیرد و در نهایت بهبود یابد.
پذیرش و تلفیق یک تجربه آسیب زا در روایت زندگی فرد مستلزم اذعان به این است که تجربیات همراه با استرس، یا حتی تروما، می توانند فرصت هایی برای رشد فراهم کنند.
خوش‌بینی و تاب آوری شناختی توأماً به فرد این امکان را می‌دهد که ایمان داشته باشد که بدون توجه به مشکلات پیش رو پیروز خواهد شد یا زنده خواهد ماند، و در عین حال، با حقایق وحشیانه واقعیت فعلی خود مقابله کرده و بپذیرد. این در حال حاضر به عنوان پارادوکس Stockdale شناخته می شود (کالینز، Citation2014).جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
مهارت های مقابله ای فعال و حفظ یک شبکه حمایت اجتماعی
مهارت‌های مقابله‌ای فعال، به‌عنوان عاملی برای ارتقای تاب‌آوری، مؤلفه‌های شناختی و رفتاری را در بر می‌گیرد.
افراد تاب‌آور از مهارت‌های مقابله ایِ فعال به جای غیرفعال استفاده می‌کنند. آنها عمل می کنند و تاب آوری خود را ایجاد می کنند. مؤلفه شناختی شامل توجه به افکار خود در مورد موقعیت هایی است که در آن قرار می گیرند و به طور فعال ارزیابی تهدید را به حداقل می رساند (اما نه انکار تهدید) تا دچار ترس نشوید.
در عین حال، تلاش برای ایجاد اظهارات مثبت در مورد خود و موقعیت خود و تلاش فعال برای کمک و حمایت دیگران، مؤلفه های رفتاری یا کُنش محور را در بر می گیرد.
این موضوع همچنین با عامل مهم دیگری برای ارتقای تاب آوری، ایجاد و پرورش یک شبکه حمایت اجتماعی همراه است. تعداد بسیار کمی می‌توانند «به تنهایی پیش بروند» و مصاحبه با افراد تاب آور اغلب تأییدیه حمایت اجتماعی ارزشمند را به همراه دارد.
قدرت عاطفی قابل توجهی از روابط نزدیک با مردم و حتی سازمان ها به وجود می آید. و درک یک “شبکه ایمنی” موجود می تواند فرد را قادر سازد تا در هنگام مواجهه یا بهبودی از موقعیت های استرس زا یا آسیب زا به نفع خود عمل کند.جنبه های روانی اجتماعی تاب آوری
مهم: مطالعات اخیر در مورد PTSD در جانبازانی که از جنگ های عراق و افغانستان بازگشته اند، این امر را تایید می کند. در یک مطالعه، PTSD با مشکلات بیشتر در روابط، حمایت اجتماعی کمتر و عملکرد اجتماعی ضعیف‌تر همراه بود. نکته مهم این است که این فقط پیامد PTSD نبود. حمایت اجتماعیِ کمتر از سوی جامعه و در دسترسیِ کمتر به روابط ایمن، ارتباط بین PTSD و عملکرد اجتماعیِ ضعیف را میانجی گری می کند (تسای، هارپاز-روتم، پیترزاک، و ساوتویک، Citation2012).
فعالیت بدنی
فعالیت بدنی عامل دیگری است که در درجه اول ماهیت رفتاری دارد. توجه به سلامت جسمانی خود قبل، در حین و بعد از مواجهه با استرس یا تروما می تواند تاب آوری را افزایش دهد.
تمرینات بدنی، سرسختی بدنی را بهبود می بخشد، که به خودی خود می تواند شانس زنده ماندن در موقعیت های آسیب زا را افزایش دهد. همراه با تأثیرات مثبتی که ورزش بدنی بر خُلق و خو و عزت نفس دارد (اسکالی، کرمر، مید، گراهام و داجون، نقل قول ۱۹۹۸)، توجه به سرسختی بدنی فرد در طول یک موقعیت آسیب زا می تواند به استحکام ذهنی برای تحمل و بقا کمک کند.
بهبود خُلق و خو و افزایش عزت نفس پس از تجربه یک موقعیت آسیب زا نیز می تواند ایجاد و پرورش روابط اجتماعی و بین فردی را آسان تر کند و چنانچه در بالا نیز ذکر شد، عامل مهمی در ارتقای تاب آوری می باشد.
پذیرش یک قطب نمای اخلاقی شخصی
یک عامل روانی- اجتماعی که شامل عوامل شناختی، رفتاری و وجودی است، پذیرش یک قطب‌نمای اخلاقی شخصی است.
مؤلفه شناختی قطب‌نمای اخلاقی شخصی شامل ایجاد و نگهداری مجموعه‌ای از باورهای اصلی است که درباره خود و نقش فرد در دنیای خود مثبت است و چیزهای کمی می‌توانند آنها را از بین ببرند.
مطالعات تئوری ناامیدی افسردگی نشان داده است که ناامیدی و افسردگی می تواند ناشی از حفظ باورهای اصلی منفی در مورد ثبات (پایدار در طول زمان)، جهان شمول بودن (نفوذ در بخش های مختلف زندگی فرد) و درونی (با توجه به ویژگی های شخصی خود) باشد.
برعکس، حفظ باورهای اصلی نسبتا مثبت منجر به تفکر سازگارتر در مواجهه با رویدادهای منفی زندگی، جلوگیری از ایجاد ناامیدی و تشویق تاب آوری می شود. کمک به باورهای اصلی فرد در مورد خود و دنیای خود، برداشتی است که فرد از رفتارهای خود دارد. بنابراین، درگیر شدن در رفتار مثبت یا نوع دوستانه نسبت به دیگران می تواند منجر به باورهای اصلی مثبت شود.
بنابراین، نوع‌دوستی یک مؤلفه رفتاری مهم در توسعه و پذیرش یک قطب‌نمای اخلاقی شخصی است، و در واقع، نوع‌دوستی به شدت با تاب‌آوری در کودکان و بزرگسالان مرتبط است (لئونتوپولو، استناد ۲۰۱۰؛ ساوتویک، ویتیلینگام، و چارنی، نقل قول ۲۰۰۵).
رفتار نوع دوستانه یا سایر رفتارهایی که حس اجتماع و ارتباط را ایجاد می کند، می تواند به معنامندی و هدف درک شده در زندگی کمک کند، که مؤلفه های وجودی پذیرش یک قطب نمای اخلاقی شخصی را نشان می دهد.
در مطالعه عوامل روانی- اجتماعیِ مرتبط با تاب آوری و بهبودی از تجربه یک رویداد آسیب زا در بیمارانِ مراقبت های اولیه، هدف در زندگی به عنوان یک عامل کلیدیِ مرتبط با تاب آوری و بهبودی ظاهر شده است (Alim et al., Citation2008).
در یک مطالعه بر روی بازماندگان زلزله پاکستان، هدف در زندگی با سطوح پایین‌تری از علائم پس از سانحه و افسردگی مرتبط بوده است (Feder et al., Citation2013).
برای بسیاری، ایمان در پیوند با دین یا معنویت نیز جزء مهم وجودی یک قطب‌نمای اخلاقی شخصی است. دین و معنویت می‌تواند فرصت‌هایی را برای افراد فراهم سازد تا هنگام مواجهه با موقعیت‌های آسیب‌زا، سؤالاتی درباره زندگی و معنامندیِ شخصی بپرسند و درک کنند.
این موضوع می‌تواند به ساختنِ روایت‌های شخصی که شاملِ دیدگاه‌های سالم تری از موقعیت‌های آسیب‌زا است، کمک کند و بر این اساس، به تاب آوری در برابر آسیب کمک کند.
در مطالب آتی به ادامه این مقاله تخصصی با جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت.
Background
There is a range of potential responses to stress and trauma. Whereas, on one extreme, some respond to stress and trauma by developing psychiatric disorders (e.g., posttraumatic stress disorder, PTSD), on the other extreme are the ones who exhibit resilience. Resilience is broadly defined as adaptive characteristics of an individual to cope with and recover from adversity
Objective
Understanding of the factors that promote resilience is warranted and can be obtained by interviewing and learning from particularly resilient individuals as well as empirical research. In this paper, we discuss a constellation of factors comprising cognitive, behavioral, and existential elements that have been identified as contributing to resilience in response to stress or trauma
Results
The psychosocial factors associated with resilience include optimism, cognitive flexibility, active coping skills, maintaining a supportive social network, attending to one’s physical well-being, and embracing a personal moral compass
Conclusions
These factors can be cultivated even before exposure to traumatic events, or they can be targeted in interventions for individuals recovering from trauma exposure. Currently available interventions for PTSD could be expanded to further address these psychosocial factors in an effort to promote resilience. The cognitive, behavioral, and existential components of psychosocial factors that promote individual resilience can also inform efforts to promote resilience to disaster at the community level
