مکتب ساختار اجتماعی و مباحثه های مددکاری اجتماعی “قسمت اول”

این مطلب، قسمت اول از سلسله مطالب “مکتب ساختار اجتماعی و مباحثه های اجتماعی” برگرفته از کتاب نقش تئوری در مددکاری اجتماعی می باشد.

مکتب ساختار اجتماعی و مباحثه های مددکاری اجتماعی

در مکتب ساختار اجتماعی مفهوم مباحثه یک موضوع اساسی است. منظور کلی از مباحثه عبارت است از مجموعه ای از ایده ها و اعتقادات تثبیت شده که به عنوان دانش و یا یک دید جهانی پذیرفته شده اند.

این مباحثه ها به ما کمک می کنند تا به دنیای اجتماعی خود معنی و مفهوم بخشیم، از طرف دیگر، این مباحثه ها ادراکات ما را تحت تأثیر خود قرار داده و به آنها چارچوب می بخشند.

به عنوان مثال ما می توانیم مباحثه ای در زمینه زنان و جنسیت داشته باشیم که در آن ایده ها و اعتقادات مطرح در جامعه درباره شیوه هایی که زنان و مردان باید لباس بپوشند و رفتار به خصوصی را از خود نشان دهند را جنبه دائمی می بخشند.

در هر حال همانطور که میلز (۱۹۹۷، ص۱۴) نتیجه گیری کرده است مباحثه ها در تنهایی صورت نمی پذیرند و به شکل ثابت و پایدار وجود نخواهند داشت بلکه دائماً معنی و مفهوم آنها مورد مجادله قرار میگیرند.

به طور کلی مباحثه باعث می شود که تعاریف چندگانه و متفاوت از یکدیگر ارائه شوند و بدین ترتیب به تجارب متفاوت و تفسیرهای گوناگونی که توسط افراد مختلف صورت می پذیرد اعتبار بخشد.

در تبیین دنیای اجتماعی، یک مباحثه ارزش های خود را که رفتار و قضاوت ما را تحت تأثیر قرار می دهد به عنوان اصول خدشه ناپذیر ارائه می کند.

در این مطلب، ما به مباحثه های اصلی که به خصوص مددکاری اجتماعی را تحت تأثیر خود قرار داده اند اشاره خواهیم کرد.

یکی از این مباحثه ها عبارتند از: مباحثه رفاه انسانی که فرض اصلی آن این است که مشکلات اجتماعی و فردی از طریق تمرکز بر توانبخشی و درمان می تواند به بهترین شکل درک و مدیریت شود و این در طبیعت کار مددکاری اجتماعی یک اعتقاد اصولی است.

دومین مباحثه ای که در مطالب بعدی بطور مفصل در مورد آن بحث خواهیم کرد عبارت است مباحثه درباره حقوق و مسئولیت ها که در آن فرضیه هایی درباره حقوق فردی و اجتماعی و مسئولیت ها مطرح می گردند.

سومین مباحثه که در مطالب بعدی نیز مورد بحث جامع قرار خواهد گرفت لیکن به اجمال می توان آنرا به عنوان یک مباحثه موازی که معتقد است باید یک مسئولیت همگانی در اجتماع در قبال رفاه همه شهروندان وجود داشته باشد در نظر گرفت.

این مباحثه های گوناگون بر اساس ایده ها و اعتقاداتی که از درون به یکدیگر متصل هستند ما را به یک دیدگاه مشخص و یا درک به خصوصی درباره طبیعت مددکاری هدایت می نمایند.

به عنوان مثال، مباحثه حقوق و مسئولیت ها می توانند بر حقوق و مسئولیت های شخصی و فردی تأکید داشته باشند اما در عین حال به مسئولیت های اجتماعی توجه لازم را نداشته و در نتیجه نقش حکومت در تأمین رفاه شهروندان را کمرنگ نماید.

می توان به طور موازی بر حقوق و مسئولیت های اجتماعی تأکید داشت که توجه اصلی آن به عدالت اجتماعی بیشتر برای افراد محروم و آسیب پذیر که در حاشیه جامعه قرار دارند، پرداخت.

این دیدگاه بر این مطلب که مشکلات شخصی و فردی حاصل ساختار اجتماعی موجود است تأکید دارد و همچنین اعتقاد بر این است که باید مسئولیت جمعی در جهت تغییرات اجتماعی به منظور تأمین رفاه گروههای آسیب پذیر به وجود آید. همانطور که ملاحظه گردید این یک مباحثه موازی است که از آن می توان تحت عنوان “راهبرد توانمندسازی” نام برد.

در مطلب بعدی به تفکر انتقادی از دیدگاه اسلام خواهیم پرداخت.