مطالعه تحقیقاتی مواجهه با مخاطرات طبیعی و چالش های بهداشت عمومی

مروری بر مطالعه تحقیقاتی رویکرد “یک جامعه در یک زمان”

کاری از کارگروه پژوهش در رسانه تاب آوری ایران

مطالعه تحقیقاتی مواجهه با مخاطرات طبیعی و چالش های بهداشت عمومی: تاب آوری برای رویارویی با بلایای طبیعی و چالش های بهداشت عمومی حیاتی است. علی‌رغم اهمیت فعالیتهای انجام یافته در زمینه تاب‌آوری، کمبود برنامه‌ریزی و استراتژی‌های واکنش متناسب با پتانسیل های جوامع محلی وجود دارد، که جوامع را در خصوص رسیدگی به چالش‌های منحصربه‌فرد ناشی از بلایای طبیعی و بحران‌های بهداشت عمومی ناتوان می‌سازد.

هدف این مطالعه بررسی این موضوع مهم است که چگونه رویکرد “یک جامعه در یک برهه از زمان” تاب آوری آن جامعه را در مواجهه با مخاطرات طبیعی و چالش های بهداشت عمومی ارتقاء می بخشد.

در این مطالعه تحقیقاتی یک مرور سیستماتیک بر روی مقالات مجلات انتشاریافته در مقاطغ زمانی ژانویه ۲۰۰۱ تا آوریل ۲۰۲۳ از طریق رویکرد PRISMA انجام شد. چندین پایگاه داده مانند Web of Science و Scopus به طور کامل مورد بررسی کامل قرار گرفتند.

در این مطالعه از توانمندیهای غربالگریِ مستقل دو محقق و استخراج دقیق داده ها با استفاده از فرم های استاندارد استفاده شده است. این رویکرد با هدف اطمینان از قابلیت اعتماد، اعتبار و دقتِ انتخاب و تجزیه و تحلیل مطالعه مذکور اتخاذ گردید. کیفیت مطالعات صورت گرفته نیز توسط ابزار ارزیابی ترکیبی مورد بررسی و پایش قرار گرفته است.

نتایج استنباط شده

در ارزیابی، ۳۵ مطالعه واجد شرایط جهت ارائه تشخیص داده شدند و تحت بررسی دقیق قرار گرفتند. چندین مؤلفه اصلی «یک جامعه در یک زمان»، از جمله سرمایه اجتماعی و شبکه‌ها، دانش و یادگیری محلی، حکمرانی و رهبری مؤثر، آمادگی و ظرفیت پاسخگویی، و زیرساخت‌ها و منابع تطبیقی ​​شناسایی شده‌اند. این چارچوب اهمیت رویکردهای فردی برای ابتکارات ایجاد تاب آوری را برجسته می کند و تشخیص می دهد که هر جامعه دارای نقاط قوت، نیازها و چالش های خاصی است.

نتیجه

ذینفعان مربوطه می توانند استراتژی های انعطاف پذیرِ مناسب را برای کمک به آماده سازی و بازیابی از خطرات طبیعی و چالش های بهداشت عمومی تطبیق دهند. با اتخاذ یک استراتژی محلی، ذینفعان می توانند برای توسعه فرهنگ آمادگی و انعطاف پذیری همکاری کنند که در نهایت منجر به ایجاد جوامع پایدارتر و انعطاف پذیرتر می شود. این چارچوب به گروه‌های جامعه‌محور، دولت محلی و سایر ذینفعان در اولویت‌بندی مشارکت‌ها، برنامه‌ریزی جهت آمادگی، مشارکت جامعه و رهبری به عنوان مؤلفه‌های ضروریِ ایجاد و حفظ تاب‌آوری توصیه می‌کند.

چارچوب «یک جامعه در یک زمان» راهنمایی عملی را برای سازمان‌های مبتنی بر جامعه، دولت محلی و سایر ذینفعان ارائه می‌کند تا مشارکت‌ها، برنامه‌ریزی جهت آمادگی، مشارکت جامعه و رهبری را به عنوان مؤلفه‌های ضروری ایجاد و پایداری تاب‌آوری اولویت‌بندی کنند.

بلایای طبیعی و مسائل بهداشت عمومی با شدت بیشتری از همیشه رخ می دهد. شهرنشینی، افزایش جمعیت، تخریب محیط زیست و تغییرات آب و هوایی همگی این مشکلات را تشدید کرده اند. میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان اغلب تحت تأثیر رویدادهای مختلف از جمله طوفان، سیل، زلزله، آتش‌سوزی و بیماری‌های همه‌گیر هستند. این حوادث عواقب شدیدی از جمله تلفات جانی، اخراج، چالشهای اقتصادی و عواقب اجتماعی و روانی بلندمدت بر جوامع آسیب دیده دارد.

اهمیت پرداختن به این مسائل و تقویت تاب آوری در سطوح مختلف، از جمله جوامع محلی، از طریق ابتکارات بین المللی مانند چارچوب سندای برای کاهش خطر بلایا، توافق نامه پاریس در مورد تغییرات آب و هوا و اهداف توسعه پایدار مورد تاکید قرار گرفته است. مفهوم «یک جامعه در یک زمان» اهمیت ابتکارات تاب‌آوری تخصصی و سفارشی شده محلی را برجسته می‌کند و تشخیص می‌دهد که هر جامعه نیازمندی‌ها و منابع منحصربه‌فردی دارد که باید برای کاهش مؤثر تأثیرات بلایای طبیعی و بحران‌های بهداشت عمومی مورد توجه قرار گیرد.

تحقیقات نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی، اعتماد و همکاری بین اعضای جامعه برای ارتقای تاب‌آوری جامعه بسیار مهم است. مطالعات دیگر بر ارزش تخصص محلی، شیوه های تعاملات فرهنگی و مکانیسم‌های مقابله سنتی در تقویت تاب‌آوری متمرکز شده‌اند، و معتقدند که این عناصر می‌توانند اثربخشی DRR و تلاش‌های آمادگی بهداشت عمومی را افزایش دهند.

رویکرد “یک جامعه در یک زمان” شامل ملاحظات نهادی و حاکمیتی است. طبق مطالعات انجام یافته، افراد جامعه باید در توسعه و اجرای برنامه هایی برای افزایش تاب آوری مشارکت داشته باشند. این رویه ها باید فراگیر، مشارکتی و شفاف باشند. علاوه بر این، سیستم‌های هشدار زودهنگام، برنامه‌های آموزشی و زیرساخت‌های مدیریت اضطراری از قابلیت‌های محلی مهم برای آماده‌سازی و واکنش به ایجاد هستند.

تحقیقات اخیر همچنین به عملکرد زیرساخت های سازگار در استراتژی “یک جامعه در یک زمان” پرداخته است.

به گفته محققان، مفاهیم تاب‌آوری باید در برنامه‌ریزی شهری، طراحی ساختمان ها و سیستم‌های حمل‌ونقل ادغام شوند تا جوامع بتوانند از بلایای طبیعی و نگرانی‌های بهداشت عمومی تاب بیاورند و بهبود یابند. علاوه بر این، تحقیقات برای اتخاذ رویکردهای مبتنی بر اکوسیستم برای کاهش خطر بلایا (DRR) و آمادگی بهداشت عمومی، تاکید بر ضرورت حفاظت و احیای منابع طبیعی، مانند جنگل‌ها، تالاب‌ها و فضاهای سبز شهری، برای بهبود تاب‌آوری، جامعه را تحت فشار قرار داده است.

مطالعه علمی به دلیل افزایش اهمیت مفهوم “یک جامعه در یک زمان” افزایش یافته است. نقش سرمایه اجتماعی، دانش محلی، حکمرانی، آمادگی و ظرفیت پاسخ، و زیرساخت تطبیقی تنها چند موضوع اخیر هستند. که در مقالات اخیر، این رویکرد محلی در قالب کلیدواژه تاب آوری پوشش داده شده است. اگرچه این مطالعات موضوعات مهمی را روشن کرده است، اما هنوز مشخص نیست که چگونه اجزای اساسیِ رویکرد “یک جامعه در یک زمان” ممکن است با موفقیت در شرایط واقعی و حقیقی، عملیاتی و محقق گردد.

علی‌رغم این پیشرفت‌ها در ادبیات، هنوز نیاز به یک چارچوب فراگیر وجود دارد که بتوان آن را عملی کرد و شامل اجزای اساسی روش “یک جامعه در یک زمان” باشد. یک چارچوب کامل و عملی که ایده «یک جامعه در یک زمان» را در خود جای دهد باید مؤلفه‌های بسیاری را از جمله سرمایه اجتماعی و شبکه‌ها، دانش و یادگیری محلی، حکمرانی و رهبری مؤثر، آمادگی و ظرفیت واکنش، زیرساخت‌ها و منابع تطبیقی ​​را دربرگیرد.

این تحقیق دو شکاف اصلی را نشان می‌دهد که در تقویت جوامع در برابر چالش‌های متعدد ناشی از بحران‌های بهداشت عمومی و بلایای طبیعی بسیار مهم هستند. اول، درک صحیح این نکته که کاربرد واقعی و عملیاتی سازیِ این رویکرد در دنیای واقعی، در حال حاضر در تحقیقات علمی وجود ندارد.

اگرچه مبانی نظری این مفهوم قوی است، ارزیابی چگونگی بیان و تعامل این عناصر در محیط‌های مختلف جامعه به منظور اطمینان از اثربخشی عملی آنها بسیار مهم است. دوم، توجه به این نکته مهم است که مجموعه ادبیات کنونی، اگرچه گسترده است، اما ممکن است لزوماً دیدگاه جامعی را ارائه نکند که همه عناصر اساسی در چارچوب را در برگیرد.

برخی از مؤلفه ها ممکن است به طور ناکافی نشان داده شوند یا نادیده گرفته شوند، که منجر به ضعف های احتمالی در فرآیند افزایش انعطاف پذیری می شود. بنابراین، این مطالعه فرض می‌کند که تاب‌آوری جامعه در مواجهه با چالش‌های بهداشت عمومی و مخاطرات طبیعی، برنامه‌ریزی و استراتژی‌های واکنشی متناسب با پتانسیلهای جوامع محلی نیستند. بنابراین، هدف آن رفع این شکاف ها با انجام یک بررسی جامع در مورد مشکلات عملیاتی چارچوب و اطمینان از بررسی دقیق هر عنصر تشکیل دهنده است. هدف بهبود کاربرد عملی چارچوب و تضمین این نکته است که از نظر تئوری قوی و از نظر عملیاتی در تقویت تاب آوری جامعه کارآمد باشد.

این مطالعه، مولفه های مهم این استراتژیِ بومی سازی شده را شناسایی کرده و آنها را در یک چارچوب منطقی و مفید ترکیب می کند. بنابراین، در این مطالعه به یک سوال پژوهشی پرداخته شده است: چارچوب “یک جامعه در یک زمان” با تاکید بر ابتکارات محلی و جامعه محور، چگونه به افزایش تاب آوری جامعه در برابر خطرات طبیعی و چالش های بهداشت عمومی کمک می کند؟

این مطالعه تلاش می‌کند چارچوبی برای اجرای رویکرد «یک جامعه در یک زمان» برای ایجاد تاب‌آوری ارائه دهد که می‌تواند سیاست‌ها و عملکرد کاهش خطر بلایا و همچنین آماده‌سازی بهداشت عمومی را هدایت کند.

با انجام این کار، ما به دنبال افزودن این نتیجه به مجموعه تحقیقاتی هستیم که در حال حاضر در مورد این رویکرد محلی نسبت به تاب‌آوری موجود است و ابزاری عملی برای پزشکان و سیاست‌گذاران در ابتکارات خود برای تقویت جوامع در مواجهه با بلایای طبیعی و مسائل بهداشت عمومی ارائه می‌کنیم.

اصالت این تحقیق در رویکرد سیستماتیک آن برای گردآوری ادبیات متفاوت و پراکنده در مورد ایده «یک جامعه در یک زمان» است.

هدف ما این است که با شناسایی مؤلفه های مهم این روش و گنجاندن آنها در یک چارچوب کامل و عملی، شکاف بین تئوری و عمل را کاهش دهیم.

کار ما همچنین با ارائه یک درک جامع از عناصری که استراتژی «یک جامعه در یک زمان» را موفق می‌سازد، و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مبتنی بر شواهد را ارتقا می‌بخشد، به مجموعه دانش در حال گسترش در مورد تاب‌آوری و DRR می‌افزاید. این مطالعه نه تنها به مجموعه اطلاعات مربوط به ایده «یک جامعه در یک زمان» اضافه می‌کند، بلکه ابزار مفیدی را در اختیار پزشکان و سیاستگذاران قرار می‌دهد تا در تلاش‌های خود برای تقویت جوامع در مواجهه با بلایای طبیعی و مشکلات استفاده کنند.