نوجوانی دوران تغییرات بزرگ اجتماعی، تغییرات عاطفی و تغییرات در روابط است. پیش نوجوانان و نوجوانان در حال شکل گیری هویت مستقل، توسعه استقلال و آزمایش توانایی های خود هستند. روابط مثبت بین والدین و نوجوانان برای رشد اجتماعی و عاطفی در نوجوانی مهم است.
مناسب برای سنین ۹ تا ۱۸ سال
تاب آوری پیش نوجوانان و نوجوانان در سایه تغییرات اجتماعی و عاطفی
کاری از کارگروه آموزش در رسانه تاب آوری ایران
نکات کلیدی
- نوجوانی دوران تغییرات بزرگ اجتماعی، تغییرات عاطفی و تغییرات در روابط است.
- پیش نوجوانان و نوجوانان در حال شکل گیری هویت مستقل، توسعه استقلال و آزمایش توانایی های خود هستند.
- روابط مثبت بین والدین و نوجوانان برای رشد اجتماعی و عاطفی در نوجوانی مهم است.
آنچه در این مطلب می خوانید:
- تغییرات اجتماعی در نوجوانی
- تغییرات عاطفی در نوجوانی
- تغییرات مبتنی بر روابط در نوجوانی
- حمایت از رشد اجتماعی و عاطفی در نوجوانی
تغییرات اجتماعی در نوجوانی
هویت
نوجوانان متمرکز بر این پرسش می باشند که چه کسانی هستند و در کجای دنیا قرار دارند. ممکن است متوجه شوید که فرزندتان موارد جدیدی مانند سبک لباس، خرده فرهنگ ها، موسیقی، هنر یا گروه های دوستی را امتحان می کند. دوستان، خانواده، رسانه ها و فرهنگ برخی از تأثیرات مربوطه بر انتخاب های فرزند شما در این سال ها هستند.
استقلال
فرزند شما احتمالاً استقلال بیشتری در موارد مختلف همچون نحوه رفت و آمد، نحوه سپری کردن اوقات خود و نحوه هزینه کرد پول شان از این بابت که برای چه کسی و چه هزینه می کنند می خواهد. همانطور که فرزند شما مستقل تر می شود، احتمالاً به معنای تغییراتی در روال زندگی، روابط خانوادگی شما و همچنین روابط دوستانه فرزندتان خواهد بود.
مسئولیت
فرزند شما ممکن است مشتاق باشد که مسئولیت های بیشتری هم در خانه و هم در مدرسه بر عهده بگیرد. این موضوع می تواند شامل مواردی همچون پختن شام یک بار در هفته یا حضور در شورای مدرسه باشد. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد که نوجوان تان را تشویق به حرکت به سمت مسئولیت های بیشتر کنید.
تجربه های جدید
فرزند شما احتمالاً به دنبال تجربیات جدید چه بسا تجربیات خطرناک است. این طبیعی است زیرا فرزند شما محدودیت ها و توانایی های خود و همچنین مرزهایی را که شما تعیین می کنید بررسی می کند. فرزند شما همچنین باید خود را به عنوان یک فرد بیان کند. اما به دلیل نحوه رشد مغز نوجوانان، ممکن است کودک شما گاهی اوقات قبل از اینکه مورد جدیدی را امتحان کند، به عواقب و خطرات آن فکر کند.
ارزش ها
این زمانی است که فرزند شما شروع به ایجاد مجموعه فردیِ قوی تری از ارزش ها و اصول اخلاق می کند. فرزند شما چیزهای بیشتری را زیر سوال خواهد برد. گفتار و کردار شما به شکل گیری احساس درست و غلط فرزندتان کمک می کند.
تأثیر گذاری
دوستان و همسالان ممکن است بر فرزند شما تأثیر بگذارند، به ویژه بر رفتار، ظاهر، علایق، احساس نسبت به خود و عزت نفس فرزندتان. شما هنوز هم تأثیر زیادی روی چیزهای بلندمدت مانند انتخاب شغل، ارزش ها و اخلاق فرزندتان دارید.
هویت جنسی
کودک شما ممکن است شروع به روابط عاشقانه کند یا به “قرار ملاقات” برود. اما اینها همیشه روابط صمیمی نیستند. برای برخی از جوانان، روابط صمیمی یا جنسی تا اواخر زندگی اتفاق نمی افتد.
رسانه ها
اینترنت و رسانه‌های اجتماعی می‌توانند بر نحوه ارتباط فرزند شما با دوستان و یادگیری جهان تأثیر بگذارند. آنها مزایای زیادی برای رشد اجتماعی فرزند شما دارند، اما خطراتی نیز دربرخواهند داشت. صحبت کردن با فرزندتان بهترین راه برای محافظت از او در برابر مخاطرات رسانه های اجتماعی و اطمینان یافتن از امنیت او در فضای سایبر است.
تغییرات عاطفی در نوجوانی
حالات و احساسات
کودک شما ممکن است احساسات قوی و شدید نشان دهد و خُلق و خوی او غیرقابل پیش بینی به نظر برسد. این فراز و نشیب‌های عاطفی تا حدی به این دلیل اتفاق می‌افتد که مغز کودک شما هنوز در حال یادگیری نحوه کنترل و ابراز احساسات به روش بزرگسالی است.
حساسیت نسبت به دیگران
همانطور که فرزند شما بزرگتر می شود، در خواندن و درک احساسات دیگران بهتر می شود. اما در شرایطی که کودک شما در حال توسعه این مهارت ها است، گاهی اوقات می تواند حالات صورت یا زبان بدن را اشتباه بخواند. این بدان معنی است که آنها ممکن است به کمک نیاز داشته باشند تا بفهمند دیگران چه احساسی دارند.
خودآگاهی
عزت نفس نوجوانان اغلب تحت تأثیر ظاهر نوجوانان قرار می گیرد. همانطور که کودک شما رشد می کند، ممکن است نسبت به ظاهر فیزیکی خود احساس خودآگاهی کند. همچنین ممکن است کودک شما بدن خود را با دوستان و همسالان خود مقایسه نماید.
تصمیم گیری
کودک شما ممکن است مرحله ای را طی کند که به نظر می رسد بدون فکر کردن زیاد عمل می کند. مهارت های تصمیم گیری کودک شما هنوز در حال رشد است و آنها هنوز در حال یادگیری هستند که تصمیم گیری فردی گاهی اوقات با عواقبی اجتناب ناپذیر همراه خواهد بود.
تغییرات در روابط در نوجوانی
یکی از تغییرات بزرگی که ممکن است متوجه شوید این است که فرزند شما می خواهد زمان بیشتری را با دوستان و همسالان خود و زمان کمتری را با خانواده اش بگذراند.
در عین حال، ممکن است به نظر برسد که شما و فرزندتان مشاجرات بیشتری دارید. این طبیعی است، زیرا کودکان به دنبال کسب استقلال بیشتری هستند. همچنین به این دلیل است که کودک شما شروع به تفکر انتزاعی تر و زیر سوال بردن دیدگاه های مختلف کرده است. علاوه بر این، فرزند شما ممکن است مردم را بی‌منظور ناراحت کند، فقط به این دلیل که همیشه نمی‌دانند کلمات و اعمالشان چگونه بر دیگران تأثیر می‌گذارند.
ممکن است بدانید که تعارض در اوایل نوجوانی به اوج خود می رسد و این تغییرات نشان می دهد که فرزند شما در حال تبدیل شدن به شخصیت خودش است. حتی اگر اکنون احساس می کنید که با فرزندتان زیاد دعوا می کنید، بعید است در درازمدت بر روابط شما با فرزندتان تأثیر بگذارد. اما یادگیری نحوه کمک به کودک خود برای آرام شدن و ایجاد راه هایی برای مدیریت تعارض می تواند به شما در عبور از این مرحله از رابطه کمک کند.
حمایت از رشد اجتماعی و عاطفی در نوجوانی
تغییرات اجتماعی و عاطفی بخشی از سفر کودک شما به بزرگسالی است. شما نقش بزرگی در کمک به رشد احساسات بزرگسالان و مهارت های اجتماعی فرزندتان دارید. روابط قوی با خانواده و دوستان برای رشد اجتماعی و عاطفی سالم فرزند شما حیاتی هستند.
چند ایده برای کمک به رشد اجتماعی و عاطفی فرزندان
در اینجا چند ایده برای کمک به رشد اجتماعی و عاطفی فرزندتان وجود دارد.
الگو باشید
شما می توانید الگویی برای روابط مثبت با دوستان، فرزندان، شریک زندگی و همکاران خود باشید. فرزند شما از دیدن روابطی که دارای احترام، همدلی و راه های مثبت برای حل تعارض هستند، یاد می گیرد.
شما همچنین می توانید از روش های مثبت برای مقابله با احساسات، خُلق و خوی دشوار و درگیری الگو برداری کنید. برای مثال، مواقعی پیش می‌آید که احساس بداخلاقی، خستگی و انزوای اجتماعی می‌کنید. به جای کناره گیری از فرزندتان یا وارد شدن به مشاجره، می توانید بگویید: «خسته ام احساس می کنم الان نمی توانم بدون ناراحتی صحبت کنم. آیا می توانیم این گفتگو را بعد از شام انجام دهیم؟
دوستان فرزندتان را بشناسید
آشنایی با دوستان فرزندتان و استقبال از آنها در خانه به شما کمک می کند تا با روابط اجتماعی فرزندتان همگام شوید. همچنین نشان می‌دهد که می‌دانید دوستان فرزندتان چقدر برای احساس فرزندتان نسبت به خودش مهم هستند.
اگر نگران دوستان فرزندتان هستید، ممکن است بتوانید فرزندتان را به سمت گروه های اجتماعی دیگر راهنمایی کنید. اما ممنوع کردن دوستی یا انتقاد از دوستان فرزندتان می تواند نتیجه معکوس داشته باشد. یعنی ممکن است فرزند شما بخواهد زمان بیشتری را با گروهی از دوستانی که منع کرده‌اید بگذراند.
به احساسات فرزندتان گوش دهید
گوش دادن فعال می تواند راهی قدرتمند برای تقویت رابطه شما با فرزندتان در این سال های مهم و حیاتی باشد.
برای گوش دادن فعالانه، باید کاری را که انجام می دهید در زمانی که فرزندتان قصد صحبت کردن دارد متوقف کنید. اگر در جریان کاری هستید، زمانی را تعیین کنید که بتوانید تمام و کمال گوش دهید. به احساسات و نظرات فرزندتان احترام بگذارید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید، حتی اگر با شما یکی نباشد. به عنوان مثال، “به نظر می رسد که احساس می کنید به دلیل اینکه پنجشنبه شب به مهمانی نمی روید، کنار گذاشته شده اید”.
در مورد احساسات خود باز باشید
ابراز کردنِ احساسی که نسبت به فرزندتان دارید، وقتی که او به شیوه‌های خاصی رفتار می‌کند، به کودکتان کمک می‌کند تا یاد بگیرد که بخواند و به احساسات پاسخ دهد.
همچنین فرزندتان راه های مثبت و سازنده ارتباط با افراد دیگر را الگوبرداری می کند. این موضوع می تواند به سادگیِ گفتن چیزی مانند «وقتی من را برای اجرای برنامه به مدرسه خود دعوت کردید، احساس خوشحالی کردم».
در مورد روابط، رابطه جسی و جنسی صحبت کنید
اگر در مورد روابط عاطفی، رابطه جنسی و تمایلات جنسی به صورت آشکار و بدون قضاوت با فرزندتان صحبت کنید، این موضوع می تواند اعتماد متقابل بین شما را تقویت کند. اما بهترین کار این است که به دنبال زمان‌های خاصی از اوقات روزمره باشید که بتوانید به راحتی این مسائل را مطرح کنید تا اینکه صحبت مفصل و بزرگی به طور مستقل در این خصوص داشته باشید. (بهتر است این صحبت پیش بیاید)
وقتی این لحظات پیش می‌آیند، اغلب خوب است که بدانید فرزندتان از قبل چه می‌داند.(مدنظر قراردادن داشته های قبلی فرزندتان) هرگونه اطلاعات غلط را تصحیح کنید و حقایق را بیان نمایید. همچنین می توانید از این مکالمات برای صحبت در مورد رفتار جنسی مناسب و مواردی مانند رضایت، ارسال پیامک و پورنوگرافی استفاده کنید. و اجازه دهید فرزندتان بداند که همیشه در دسترس هستید تا در مورد سؤالات یا نگرانی هایش صحبت کنید.
روی نکات مثبت تمرکز کنید
ممکن است مواقعی پیش بیاید که به نظر می رسد درگیری زیادی با فرزندتان دارید یا کودک شما بسیار بد خُلق به نظر می رسد. این مواقع، چنین اتفاقاتی به تمرکز و تقویت جنبه های مثبت رشد اجتماعی و عاطفی فرزندتان کمک می کند. برای مثال، می‌توانید فرزندتان را به خاطر دوستی خوب، داشتن طیف وسیعی از علایق یا تلاش زیاد در مدرسه تحسین کنید.
Social and emotional changes in pre-teens and teenagers
