برای سیستم‌های اجتماعی، تاب‌آوری به سرعت به یک سؤال سیاسی تبدیل می‌شود، سؤالی درباره اینکه چه کسی باید زندگی خود را با شرایط جدیدِ ناشی از شوک تطبیق دهد و چه کسی زندگی خود را متحول کند.
کاربرد مفهوم تاب‌آوری برای افراد جامعه
کاری از کارگروه مترجمین رسانه تاب آوری اجتماعی ایران
در نگاه دقیق‌تر، کاربرد مفهوم تاب‌آوری برای افراد جامعه، پیامدهایی متفاوت از آنچه که با کاربرد آن در سیستم‌های فنی ایجاد می‌شود، به همراه داشته است.
برای سیستم‌های اجتماعی، تاب‌آوری به سرعت به یک سؤال سیاسی تبدیل می‌شود، سؤالی درباره اینکه چه کسی باید زندگی خود را با شرایط جدیدِ ناشی از شوک تطبیق دهد و چه کسی زندگی خود را متحول کند.
مسئله این است که زندگی، چه نوع زندگی و یا چه کسی ارزش محافظت یا دفاع در برابر یک بحران مشخص را دارد، خواه این بحران مالی، اقلیمی یا غیر از آن ها باشد، و زندگیِ چه کسی باید متحول شود.
به طور خلاصه، استفاده از روش‌های مبتنی بر تاب‌آوری، آنچه را که ما خود جامعه تصور می‌کنیم، زیر سؤال می‌برد.
از این موضوع مهم و حساس ایده تاب آوری جامعه شکل گرفت که در برخی زمینه ها جایگزین تاب آوری اجتماعی شده است. تاب آوری اجتماعی به تاب آوری جامعه به عنوان یک کل اشاره دارد نه افراد یا گروه های خاص.
این به معنای ارزش ها و سنت های متمایز موجود در جوامع است: آداب و رسوم، زبان ها، مذاهب و میراث معنوی، تمایزات قومی، و بسیاری موارد دیگر. مسئله تاب آوری به یکی از مسائل حفظ حقوق و امتیازات، حیثیت و خصوصیات اخلاقی مستتر در کل جوامع تبدیل می شود.
قسمتِ تاریکِ تاب آوری
با وجود افزایش آگاهی ها از پیچیدگیِ سیاست‌های اجتماعی، سیاسی و تجاری مبتنی بر مقاومت، استراتژی‌های مبتنی بر تاب‌آوری برای مدیریتِ خطرِ بلایا اغلب مشکل‌ساز می‌شوند.
سیاست‌های مبتنی بر تاب‌آوری می‌توانند به سمت سیاست اتکای به خود متمایل شوند و جمعیتی با توزیع نابرابر منابع، شایستگی ها و قابلیت‌های یکسانی را جهت مواجهه با بحران‌ها و سختی‌ها مطالبه نمایند.
خطر آشکارِ تبدیل شدن این نوع نگاه به مجموعه ای از خواسته ها از قربانیانِِ فجایع وجود دارد که صرفاً «تاب آور باشند».
به همین دلیل، استراتژی‌های تاب‌آوری باید با سیاست‌هایی همراه شوند که رشد فراگیر را تشویق می‌کنند تا از تبدیل شدن آن به مکانیزمی برای جداسازی تاب‌آور از غیر تاب‌آور جلوگیری شود. در عوض، نیروهای انسجام و ارزش‌های مشترک باید همیشه در کانون توجه قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که تاب‌آوری برای جامعه به طور جمعی منفعت است.
تاب آوری اجتماعی به مثابه ریسک جدید در جامعه
آگاهی از ویژگی های اجتماعیِ تاب آوری باعث می شود تا رویکرد خود را نسبت به چشم انداز مخاطراتِِ در حال تحول به دقت در نظر بگیریم.
نتیجه گیری از این بررسی مختصر از مفهوم نوظهور تاب آوری این است که تأثیر یا مدیریت ریسک اغلب فراتر از زمینه خاصی است که در آن انجام می شود.
خطرات جدید – تغییرات آب و هوایی، دیجیتالی شدن، ناامنی انرژی، بیماری های همه گیر – همه و همه حاکی از تأثیرات اجتماعیِ گسترده است و ارزش‌های اجتماعی را که برای ما اهمیت دارند تحت الشعاع قرار می دهد.
تاب آوری اجتماعی تنها با شناخت و پرداختن به ماهیتِ عمیقاً بهم پیوسته جامعه معاصر قابل حفظ است.
اقدامات کاهش خطر که بر بخشی از جامعه تأثیر می گذارد، تأثیراتی را در سراسر جامعه ایجاد می کند.
همه خطراتِ عمده ای که امروزه توسط کارشناسان برجسته می شود، سیستمی هستند. درمان رویدادهای فردی بدون آگاهی از تأثیرات کلی خطرات و اقدامات کاهش خطر غیرممکن است.
ویژگی اجتماعیِ تاب‌آوری به ما نشان می‌دهد که ما یک دنیای واقعاً به هم پیوسته هستیم، چه در شرایط خوب و مطلوب و چه برای موقعیت های نامطلوب و دشوار.
