مدل تاب‌آوری ورزشی: بررسی سیستماتیک تاب‌آوری در ورزشکاران

کارگروه تخصصی رسانه تاب آوری اجتماعی ایران

ما به طور سیستماتیک تحقیقات تاب آوری را در روانشناسی ورزش و ورزش مرور کردیم. نمونه آماری ما شامل ۹۲ مورد مطالعات کمی و کیفی تجربی، مطالعات ترکیبی، مطالعات مروری و مطالعات مفهومی/نظری در مورد تاب آوری روانشناختی در زمینه ورزش بود.

از یافته‌ها، یک تعریف ویژه ورزشی مبتنی بر شواهد و اطلاعات مُدل «تاب‌آوری ورزشی» را ترکیب کردیم. این بررسی شواهدی را از زمینه‌های فرهنگ جهانی و شواهد ترکیب شده در تعریف جدید و فرامُدل برای دستیابی به هدف خود ترکیب می‌کند. جزئیات مفهومی و آزمایش پذیریِ تعریف عملیاتی ارائه شده است.

تاب‌آوری ورزشی چارچوبی راهنما برای تحقیق و تمرین کاربردی به شیوه‌ای قابل آزمایش و عینی فراهم می‌کند. متا مُدل نظری جدید تاب‌آوری از شواهد سیستماتیک روان‌شناسی ورزش با ملاحظات نظری روان‌شناسی مثبت و بالینی که امکان تعمیم‌پذیری را فراهم می‌کند، مشتق شده است.

این نظریه اصلی بیان می‌کند که یک فیلتر تاب آوری متشکل از عوامل حفاظتی زیستی- روانی- اجتماعی وجود دارد. قدرت این فیلتر تأثیر ناملایمات و مسیر سازگاری مثبت را تعیین می کند. یافته‌های این بررسی برای بحث در مورد راه‌های بالقوه تحقیقات آینده برای تاب‌آوری روان‌شناختی در روان‌شناسی ورزشی استفاده می‌شود.

تاب آوری روانی چیست؟

تاب‌آوری روان‌شناختی توانایی مقاومت – و یا سازگاری- پس از یک پروسه ناملایمات است.

تاب‌آوری روان‌شناختی در کودکان و جوامع پرخطر (کاندلی، ۲۰۰۶؛ مانچینی و بونانو، ۲۰۰۹) و در میان افراد پس از ناملایمات شدید استرس‌زا مانند سوء استفاده جنسی در دوران کودکی (بوگار و هالس-کیلاکی، ۲۰۰۶)، مرگ والدین و تروریسم (Bonanno et al., 2007) مورد مطالعه قرار گرفته است. (Greeff and Human, 2004).

تاب آوری اغلب به عنوان “جادوی معمولی” نامیده می شود (ماستن، ۲۰۰۱، ص ۲۲۷) زیرا تاب آوری در کودکان می تواند با ترکیب صحیح محیط ها، روابط و فرصت های کاوش در جهان اطراف با ایمنی روانی ایجاد شود (ماستن، ۲۰۰۱).

تاب آوری روانی در ورزش

افرادی که در ورزش شرکت می کنند به طور فعال با شکست و ناملایمات درگیر می شوند.

ورزشکاران شکست ها، ناملایمات و عوامل استرس زا در ابعاد مختلف در حرفه خود تجربه می کنند (Mellalieu و همکاران، ۲۰۰۹؛ Tamminen و همکاران، ۲۰۱۳).

ادبیات نشان می‌دهد که جمعیت ورزشکار و غیرورزشکار استرس‌های متفاوتی را تجربه می‌کنند (پریتچارد و ویلسون، ۲۰۰۵)، مفهوم‌سازی تصویر بدنی متفاوتی دارند (هاوزنبلاس و داونز، ۲۰۰۱) و تفاوت‌هایی در هوش هیجانی و سلامت روان نشان می‌دهند (بوستانی و سایاری، ۲۰۱۱).

بخش ۴۷ APA خاطرنشان کرد که “زمینه ورزش یک محیط عملکرد منحصر به فرد است که به دلیل فرهنگ منحصر به فرد ورزش، به آموزش تخصصی فراتر از اصول عملکرد عمومی نیاز دارد.  (انجمن روانشناسی آمریکا، ۲۰۱۱، ص ۱۴).

علاوه بر استرس‌های طبیعی زندگی، ورزشکاران به دلیل قرار گرفتن در یک محیط بسیار ارزیابی‌کننده با تأثیرات مثبت و تبعات منفیِ مرتبط با پیامدها، موانعی مانند آسیب‌ها (Podlog و Eklund، ۲۰۰۶) و مسائل مربوط به سلامت روان (Papathomas and Lavallee, 2012) را نیز تجربه می‌کنند.

تاب آوری به عنوان یک ضرورت کارکردی برای موفقیت در ورزش تلویحا مطرح شده است، زیرا «مسئله این نیست که آیا یک ورزشکار در ورزش با ناملایمات مواجه می شود یا خیر، بلکه در عوض در هنگام وقوع ناملایمات چگونه واکنش نشان خواهند داد (گالی و گونزالس، ۲۰۱۵، ص. ۱، حروف کج مانند در متن اصلی).

فلچر و سرکار (۲۰۱۲) از تئوری زمینه ای برای مطالعه قهرمانان المپیک (تجارب ناملایمات) استفاده کردند و اولین تعریف ورزشی خاص از تاب آوری روانی را فرموله کردند: «نقش فرآیندهای ذهنی و رفتاری در ارتقای دارایی های شخصی و محافظت از فرد در برابر اثرات عوامل استرس زای منفی بالقوه» (ص ۶۷۵).

مرورهای روایی عوامل استرس زا (به عنوان مثال، استانداردهای عملکرد، انتخاب، بودجه، آسیب، ارزیابی رسانه ها) و عوامل محافظتی تاب آوری روانشناختی (مانند حمایت اجتماعی، محیط، ارزیابی فراشناختی) را به عنوان مفاهیمی برای تحقیق و عمل در ورزشکاران نیز مشخص کرده است (سرکار و فلچر، ۲۰۱۴)

مرورهای روایی بینش مبتنی بر شواهد عالی و یک نمای کلی تاریخی ارائه می دهند، اما تکرار آن دشوار است (Pae, 2015). در مقابل، یک مرور سیستماتیک از یک روش ساختاریافته و قابل تکرار برای جستجو و تجزیه و تحلیل ادبیات در مورد یک موضوع استفاده می‌کند و بینش‌هایی را در مورد پیشرفت‌های تجربی/نظری در یک حوزه ارائه می‌کند (هانلی و کاتز، ۲۰۱۳).

تحلیل شبکه استنادی توسط Bicalho و همکاران. (۲۰۲۰) نشان داد که افزایش سریع انتشارات در مورد تاب آوری بین سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۸ وجود داشته است.

یک بررسی سیستماتیک انجام شده در سال ۲۰۱۶ تعاریف تاب آوری مورد استفاده در ادبیات و رابطه تاب آوری با سایر منابع روانشناختی را ارائه کرد (به برایان و همکاران مراجعه کنید، ۲۰۱۹).

بنابراین، نیاز به بازنگری ادبیات تاب‌آوری وجود دارد، زیرا بررسی‌های روایی قبلی مقدم بر گسترش انتشارات بود. یک بررسی سیستماتیک، شواهد را در مطالعات متعدد طبقه‌بندی و فهرست‌بندی می‌کند تا یافته‌های قابل اعتماد با نتایج قابل مشاهده ارائه شود (چندلر و همکاران، ۲۰۱۷، ص ۵).

این بررسی سیستماتیک منطق خود را در خلاصه ای به روز شده از پایگاه شواهد و جهت گیری های آینده برای تحقیق می یابد.

تاب آوری: تلاطم ها

مروری که ادبیات موجود را خلاصه می کند بسیار مهم است زیرا شواهد قبلی نشان می دهد که مواردی از نظریه پردازی مبهم وجود دارد که درک تاب آوری را مختل می کند (برایان و همکاران، ۲۰۱۹).

این عدم دقت، «محاوره‌های» ساده‌ای را در عمل کاربردی ایجاد می‌کند (ص. ۷۰). بررسی سیستماتیک به روز شده ادبیات اخیر، تحقیقات آینده را روشن و به عنوان راهنما عمل می کند.

محققان اغلب مفاهیم تاب آوری را با هم ترکیب می کنند یا آن را به جای هم برای مقابله با سرسختی ذهنی و انواع سرسختی ترکیب می کنند.

به عنوان مثال، تاب آوری فرآیند سازگاری پس از قرار گرفتن در معرض ناملایمات/ عوامل استرس زا است (لوتار و همکاران، ۲۰۰۰؛ فلچر و سرکار، ۲۰۱۲؛ سرکار و فلچر، ۲۰۱۳)

در حالی که شکوفایی، یک ساختار ارزش افزوده است که فرآیند دستیابی به یک هدف را در سطح بالاتری از عملکرد در پاسخ به تهدید و خطر توصیف می کند.

بنابراین، در حالی که تاب‌آوری مشخصه بازیابی انطباقی است (یعنی بازگشت به سطح عملکرد قبل از ناملایمات از طریق سازگاری)، شکوفایی ارزش افزوده دارد (یعنی نمایش سطح برتر عملکرد).

به طور مشابه، سرسختی ذهنی، که به عنوان «استقامت و اعتقاد تزلزل ناپذیر برای رسیدن به هدفی با وجود فشار یا ناملایمات» تعریف می شود، از تاب آوری متمایز است.

برای نشان دادن این موضوع، تاب آوری در ورزشکاران از عوامل محافظتی ناشی می شود (به سرکار و فلچر، ۲۰۱۴ مراجعه کنید).

افراد تاب آور می توانند این عوامل محافظتی را برای سازگاریِ موفقیت آمیز با ناملایمات و عوامل استرس زا درگیر کنند (واکتار و تورگرسون، ۲۰۱۰؛ ویندل، ۲۰۱۱؛ ​​فلچر و سرکار، ۲۰۱۳).

با این حال، شواهد تجربی اغلب از این عملیاتی سازی دور می شوند (گوچیاردی و همکاران، ۲۰۱۱). به عنوان مثال، استرادا و همکاران. (۲۰۱۶) اشاره کردند که ۸۹ درصد از معیارهای تاب آوری به طور غیرمستقیم سوابق، نتایج و/یا متغیرهای تاب آوری را اندازه گیری می کنند، نه خود تاب آوری را.

بررسی سیستماتیک کنونی (۱) پایه شواهد رو به رشد را ترکیب و خلاصه می‌کند تا نشان دهد از کدام تعاریف مطالعات تاب‌آوری استفاده می‌کند، (۲) تعاریف مورد استفاده را ارزیابی می‌کند تا بررسی کند که آیا آنها توسط شواهد تجربی پشتیبانی می‌شوند یا خیر، و (۳) یک تعریف عملیاتی ارائه می‌کنند. تعریف تاب‌آوری ورزشی با شواهد حاصل از بررسی سیستماتیک پشتیبانی می‌شود.