تاب آوری خانواده در سایه تهدیدات و مخاطرات بیرونی

عوامل استرس زای تجمعی و تاب آوری

کارگروه آموزش در رسانه تاب آوری ایران

برخی از خانواده‌ها با یک بحران کوتاه‌مدت به خوبی عمل می‌کنند، اما تحت فشار تجمعی چالش‌های متعدد و مداوم، مانند بیماری‌های مزمن، شرایط فقر، بیکاری، یا آسیب‌های مداوم و پیچیده در مناطق جنگی و درگیری‌ها،آسیب پذیری ها و خطرات سازگاری متعددی نهاد خانواده را تهدید می کند.

انباشته شدن عوامل استرس زای داخلی و خارجی می تواند بر عملکرد خانواده غلبه کند، آسیب پذیری و خطر مشکلات بعدی را افزایش دهد (پترسون، ۲۰۰۲). به عنوان مثال، تعطیلی یک کارخانه و از دست دادن شغل از جهت دریافت کنندگان دستمزد می‌تواند مجموعه‌ای از مشکلات مانند از دست دادن درآمد ضروری خانواده را به همراه داشته باشد که باعث بیکاری طولانی‌مدت می‌شود و خطرات ناامنی مسکن، درگیری‌های ارتباطی و احتمالات فروپاشی خانواده را افزایش می‌دهد.

در یک برنامه مبتنی بر جامعه، کارگاه‌هایی برای کارگران آواره و خانواده‌هایشان طراحی شد تا استرس‌ها را کاهش داده و تاب‌آوری کارگر و خانواده را تقویت کند (Walsh, 2016b). جلسات گروه بزرگ از حیث به اشتراک گذاری استراتژی های موثر بر روی غلبه بر چالش ها با استرس های انتقال شغل متمرکز بود. کاهش فشارهای رابطه ای؛ تنظیم مجدد نقش های عملکردی خانواده؛ بسیج منابع گسترده خویشاوندی، اجتماعی و مالی؛ و افزایش حمایت خانواده از تلاش‌های استخدام مجدد کارگران آواره.

چرخه زندگی خانوادگی چند نسلی

عملکرد انسان در چارچوب سیستم خانواده ارزیابی می شود که در طول زندگی و در طول نسل ها حرکت رو به جلو دارد (مک گلدریک، گارسیا-پرتو، و کارتر، ۲۰۱۵).

هیچ دوره زندگی خانوادگی از مراحل متوالی نباید به عنوان استاندارد در نظر گرفته شود، زیرا فرهنگ‌های خانوادگی، ساختارها و روابط جنسیتی در طول مسیر زندگی طولانی‌تر به طور فزاینده‌ای متنوع، پیچیده و سیال می‌شوند (Walsh, 2012b).

در میان نابسامانی‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اقلیمی جهانی، خانواده‌ها نیز در حال عبور از چالش‌های بی‌سابقه‌ای هستند و با ابهامات زیادی درباره آینده خود مواجه هستند.

تحقیقات فراوان نشان می‌دهد که کودکان و خانواده‌ها می‌توانند در ساختارهای خانوادگی متنوعی که پایدار، پرورش دهنده و محافظ هستند، رشد کنند (بیبلارز و ساوچی، ۲۰۱۰؛ لانسفورد، سبالو، ابی، و استوارت، ۲۰۰۱).

با این حال، بزرگسالان و فرزندانشان به طور فزاینده‌ای احتمالاً خانواده‌ها و پیکربندی‌های خانوادگی متنوعی را در طول زمان تجربه می‌کنند، که برای رویارویی با چالش‌های سازگاری نیاز به تاب آوری دارند.

در چرخه زندگی خانواده، لنز تاب‌آوری خانواده بر سازگاری با رویدادهای مهم و انتقال‌های اصلی تمرکز دارد. این موضوع شامل عوارض غیرمنتظره با گذاره های قابل پیش بینی و هنجاری، مانند تولد یک کودک دارای معلولیت، و با رویدادهای بسیار مخرب، مانند مرگ نابهنگام والدین فرزندپرور است.

زمان بروز علائم در یکی از اعضای خانواده اغلب همزمان با رویدادها یا انتقالات خانوادگی بسیار استرس زا است (Walsh, 2016b).

یک ژنوگرام تاب‌آوری (نمودار روابط خانوادگی) و یک خط زمانی خانوادگی (با توجه به رویدادهای مهم و عوامل استرس‌زا) برای سازمان‌دهی اطلاعات روابط، ردیابی الگوهای سیستم و راهنمایی مداخلات مفید هستند (مک گلدریک و همکاران، ۲۰۰۸).

برای مثال، زمانی که پسری پس از از دست دادن شغل پدرش، مدرسه را ترک می‌کند، چگونگی ارتباطات بررسی می‌شود. اغلب، مشکلات عاطفی یا رفتاری کودک با اختلالات اضطراب آور، مانند جدایی والدین، حبس، یا اعزام به ارتش، که شامل تغییر مرزهای خانواده و بازتعریف نقش نیز می شود، همزمان است. تأثیر آن برای کودکان احتمالاً با مسائل برجسته در مراحل مختلف رشد متفاوت است.

خسارات یک خانواده چند وجهی است (والش، ۲۰۱۳، در مطبوعات)، نه تنها شامل افراد و روابط خاص، بلکه عملکرد نقش حیاتی (به عنوان مثال، نان آور، مراقب) است.

امنیت مالی، خانه ها و جوامع پس از یک فاجعه بزرگ؛ و امیدها و رویاهای آینده فرآیندهای خانواده، سازگاری فوری و بلندمدت با از دست دادن را از طریق فرآیندهای تصدیق مشترک، معناسازی و غم و اندوه مشترک، پیوند با عزیزان از دست رفته را تسهیل می‌کند، که با ارتباطات باز و تشریفات مفید، سازمان‌دهی مجدد خانواده و تنظیم مجدد روابط، و سرمایه‌گذاری مجدد در روابط و فعالیت‌های زندگی، تسهیل می‌شود و در عین حال تداوم می‌یابد.

همگرایی سویه های رشدی و چند نسلی، خطر عوارض را در هنگام مواجهه با ناملایمات افزایش می دهد (مک گلدریک و همکاران، ۲۰۱۵؛ والش، ۲۰۱۶b).

پریشانی زمانی تشدید می‌شود که عوامل استرس‌زای فعلی، خاطرات و احساسات دردناک از تجربیات خانوادگی گذشته، به‌ویژه آن‌هایی که شامل تروما و از دست دادن هستند، دوباره فعال کنند (والش و مک گلدریک، ۲۰۱۳).

اعضای خانواده ممکن است دیدگاه خود را از دست بدهند، موقعیت های فوری و گذشته را با هم ترکیب کنند، غرق شوند یا احساسات و ارتباطات دردناک را قطع کنند.

تجارب ناملایمات گذشته بر انتظارات تأثیر می‌گذارد: ترس‌های فاجعه‌بار می‌توانند خطر اختلال عملکرد را افزایش دهند، در حالی که مُدل‌های چند نسلی و داستان‌های تاب آوری می‌توانند الهام بخش سازگاری مثبت باشند.

خانواده‌ها، به‌ویژه خانواده‌های مهاجر و فراملیتی، زمانی تاب آورتر هستند که بتوانند تداوم بین نسلی را متعادل کرده و تغییر دهند و پیوندهای بین گذشته، حال و آینده خود را حفظ کنند (فالیسوف، ۲۰۰۷، ۲۰۱۲).